مقالۀ پژوهشی
فاتن محمد حسین العائد؛ الهام ناجی میدانی
چکیده
با معرفی هوش هیجان‌حسّی و نقش آن در آموزش و یادگیری در سال‌های اخیر، مطالعه بر تأثیر حواس و هیجانات در یادگیری مهارت‌های زبانی حائز اهمّیّت است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش هوش هیجان‌حسّی و هیجانات در مهارت نوشتاری و مقایسة آن بین زبان‌آموزان ایرانی و عراقی انجام شد. در مجموع، از 301 دانشجوی ایرانی و عراقی رشتة زبان ...
بیشتر
با معرفی هوش هیجان‌حسّی و نقش آن در آموزش و یادگیری در سال‌های اخیر، مطالعه بر تأثیر حواس و هیجانات در یادگیری مهارت‌های زبانی حائز اهمّیّت است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش هوش هیجان‌حسّی و هیجانات در مهارت نوشتاری و مقایسة آن بین زبان‌آموزان ایرانی و عراقی انجام شد. در مجموع، از 301 دانشجوی ایرانی و عراقی رشتة زبان انگلیسی خواسته شد تا به دو پرسش‌نامة «هوش هیجان‌حسّی» و «هیجانات در حین نوشتن» را پاسخ دهند. نتایج نشان داد که نمرة نوشتاری زبان‌آموزان با هیجانات مثبت آنها رابطة معنادار مثبت و با هیجانات منفی آنها رابطة معنادار منفی دارد. همچنین بین برخی از هیجانات تجربه شدة زبان‌آموزان ایرانی و عراقی مانند خستگی، لذّت، امید و آسودگی تفاوت معناداری مشاهده شد و در برخی از هیجانات از جمله اضطراب، لذّت و غرور از نظر عوامل انسانی و غیرانسانی بهوجودآورندة هیجانات تفاوت معناداری وجود داشت. افزونبراین، یافته‌ها نشان داد که هوش هیجان‌حسّی بهطور مثبت و معناداری نمرات مهارت نوشتاری زبان‌آموزان ایرانی و عراقی را پیشبینی می‌کند. در نهایت، نتایج مورد بحث قرار گرفت و کاربردهای آن در زمینة آموزش زبان ارائه شد.
مقالۀ پژوهشی
زینب کافی؛ سحر طباطبایی فارانی؛ مونا طباطبائی یزدی
چکیده
پژوهش حاضر برای تهیۀ نسخۀ فارسی منشور و اعتبار سنجی مقیاس اخلاق حرفه‌ای در آموزش دانشگاهی، با عنایت به رویکردهای اساتید رشته‌های گوناگون دانشگاهی، صورت گرفت. ابتدا، ترجمۀ فارسی منشور تهیه شد؛ سپس، با تحلیل داده‌های کیفی به بررسی نظرات کتبی و شفاهی اساتید دانشگاه‌ها پرداخته شد. در ادامه، نسخۀ فارسی منشور ذیل چهارمولفۀ تعهد به ...
بیشتر
پژوهش حاضر برای تهیۀ نسخۀ فارسی منشور و اعتبار سنجی مقیاس اخلاق حرفه‌ای در آموزش دانشگاهی، با عنایت به رویکردهای اساتید رشته‌های گوناگون دانشگاهی، صورت گرفت. ابتدا، ترجمۀ فارسی منشور تهیه شد؛ سپس، با تحلیل داده‌های کیفی به بررسی نظرات کتبی و شفاهی اساتید دانشگاه‌ها پرداخته شد. در ادامه، نسخۀ فارسی منشور ذیل چهارمولفۀ تعهد به دانشجو، حرفه، سازمان و جامعه، در قالب 54 گزاره، ارائه گردید. در فاز کمّی، مقیاس 7 مقولهای سنجش اخلاق حرفه‌ای و بر اساس منشور تهیه شده و در اختیار 200 استاد دانشگاه قرار گرفت. داده‌های این مرحله با استفاده از مدل مقیاس رتبهبندی راش-اندریچ و به منظور سنجش برازندگی محتوا و تکبعدی بودن ابزار بررسی گردید و ابزاری روا شده و پایا تهیه شد. بدین صورت، 6 آیتم حذف شده و تعداد مقولهها به 5 مقوله کاهش یافت. نهایتا، مقیاس سنجش اخلاق حرفه‌ای در آموزش دانشگاهی با 48 آیتم 5 مقولهای معرفی شد
مقالۀ پژوهشی
الناز علی اعظم؛ مسعود خوش سلیقه؛ عبداله نوروزی؛ آزاده اریس
چکیده
هدف این پژوهش بررسی روش هایی است که مترجم های ایرانی برای ترجمه ناهنجاری‌های اجتماعی در آثار ادبی کودک و نوجوان از انگلیسی به فارسی به‌کار برده‌اند. در این پژوهش از سه ترجمه فارسی رمان ماتیلدا (۱۹۸۸) اثر رولد دال تشکیل شد. تمرکز این پژوهش بر ترجمه ناهنجاری‌های اجتماعی در سطح جمله است. در ابتدا براساس پیکره و ناهنجاری‌های موجود ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی روش هایی است که مترجم های ایرانی برای ترجمه ناهنجاری‌های اجتماعی در آثار ادبی کودک و نوجوان از انگلیسی به فارسی به‌کار برده‌اند. در این پژوهش از سه ترجمه فارسی رمان ماتیلدا (۱۹۸۸) اثر رولد دال تشکیل شد. تمرکز این پژوهش بر ترجمه ناهنجاری‌های اجتماعی در سطح جمله است. در ابتدا براساس پیکره و ناهنجاری‌های موجود در متن، جملات ناهنجار اجتماعی به دو دسته کلامی و رفتاری تقسیم شد. دسته کلامی به بیادبی، تهدید و دروغگویی و دسته رفتاری به کودکآزاری جسمی، کودکآزاری ناشی از غفلت، انتقام و پرخاشگری رفتاری تقسیم شد. در مرحله دوم مدل کارکردگرا و پویای مولینا و هورتادو آلبیر (۲۰۰۲) برای دستهبندیهای ناهنجاری‌های اجتماعی به‌کار گرفته شد تا از طریق آن متن مبدأ با معادلهایش در ترجمه‌های فارسی بررسی شود. نتایج نشان داد که رویکرد مترجمها، ترجمة تحتاللفظی است. ترجمهها بومی‌سازی نشدهاند و تکنیکهای متفاوتی برای آنها به کار رفته است.
مقالۀ پژوهشی
محبوبه خلیلی؛ بهزاد پورقریب؛ ساجده پورشعبانی
چکیده
تحقیق حاضر به بررسی تغییرات مفهوم فرهنگی-اجتماعی جنسیت با تمرکز بر زنان در انتقال از آثار ادبی مکتوب به سینمای اقتباسی به عنوان نوعی ترجمۀ بین‌نشانه‌ای پرداخت. دو فیلم پری (1373) و مهمان مامان (1382) به کارگردانی داریوش مهرجویی به همراه آثار ادبی متناظر آنها به عنوان پیکرۀ تحقیق انتخاب شدند. از مدل پردیکاکی (2017) برای بررسی عناصر همیشه ...
بیشتر
تحقیق حاضر به بررسی تغییرات مفهوم فرهنگی-اجتماعی جنسیت با تمرکز بر زنان در انتقال از آثار ادبی مکتوب به سینمای اقتباسی به عنوان نوعی ترجمۀ بین‌نشانه‌ای پرداخت. دو فیلم پری (1373) و مهمان مامان (1382) به کارگردانی داریوش مهرجویی به همراه آثار ادبی متناظر آنها به عنوان پیکرۀ تحقیق انتخاب شدند. از مدل پردیکاکی (2017) برای بررسی عناصر همیشه حاضر در داستانگویی شامل پیرنگ، تکنیکهای روایت، شخصیتپردازی و زمینه استفاده شد و تحلیل داده‌ها با استفاده از یک چارچوب نظری تجمیعی صورت گرفت. نتایج نشان داد کارگردان با به‌کارگیری تکنیک زنانهزدایی و با تأکید بر ویژگیهای تأثیرگذار زنان در مقابل تفکر قالبی مقاومت کرده و تصویری بهتر و ارتقا یافته از شخصیت‌های زن در مقایسه با شخصیت‌های زن آثار اصلی ارائه داده است. همچنین پری که اقتباس از اثری غیر بومیست نسبت به مهمان مامان که اقتباس از اثری بومیست به دلیل ملاحظات فرهنگی تغییرات بیشتری داشته است.
مقالۀ پژوهشی
مرضیه ملکشاهی؛ قدرت حسنی
چکیده
این مقاله ترجمۀ آرتور جان آربری از تذکرة الأولیاء عطار را از دیدگاه پسااستعماری بررسی می‌کند. تذکرة الأولیاء که به معرفی عارفان برجستۀ اسلامی می‌پردازد، تصویری ژرف از غنای سنت‌های معنوی ایران را به نمایش می‌گذارد. ترجمۀ انگلیسی آربری در سال ۱۹۶۰، نگرش‌های شرق‌شناسانه‌ای را بازتاب می‌دهد که در میان دانشگاهیان غربی اواسط قرن ...
بیشتر
این مقاله ترجمۀ آرتور جان آربری از تذکرة الأولیاء عطار را از دیدگاه پسااستعماری بررسی می‌کند. تذکرة الأولیاء که به معرفی عارفان برجستۀ اسلامی می‌پردازد، تصویری ژرف از غنای سنت‌های معنوی ایران را به نمایش می‌گذارد. ترجمۀ انگلیسی آربری در سال ۱۹۶۰، نگرش‌های شرق‌شناسانه‌ای را بازتاب می‌دهد که در میان دانشگاهیان غربی اواسط قرن بیستم رایج بود. این پژوهش نشان می‌دهد که چگونه دیدگاه ایدئولوژیک آربری در مقام یک شرقشناس، شیوۀ ترجمۀ او را شکل داده و به برداشتی متفاوت از متن عطار انجامیده است. بررسی راهبردهای ترجمه‌ای آربری، از جمله گلچینکردن، تصاحب گزینشی، افزودن، سادهسازی و تقلیلگرایی، نشان می‌دهد که پیشداوریهای ایدئولوژیک آربری، او را به بازآفرینی متن عطار در قالب نگرش‌های استعماری کشانده است. یافته‌های پژوهش آشکار می‌کند که شیوۀ ترجمۀ آربری نه تنها به خوانشی متفاوت از متن عطار منجر شده، بلکه نگاه شرقشناسانۀ او نابرابری در مناسبات قدرت و بازنمایی فرهنگی را نیز تداوم بخشیده است.
مقالۀ پژوهشی
Somaye Delzendehrooy
چکیده
آغاز ترجمه از زبان‌های اروپایی در ایران در عصر قاجار مبتنی بر نیاز کشور به علوم جدید بود که ایران از آن عقب مانده بود. این دلیل تابه‌امروز، یکی‌از دلایل عمدۀ ترجمه به‌خصوص از زبان‌های اروپایی بوده‌است. بنابراین بررسی عاملیت ترجمه در ورود علوم مختلف به ایران ضروری‌می‌نماید. پژوهش حاضر به بررسی عاملیت ترجمه در زمینه‌سازی برای ...
بیشتر
آغاز ترجمه از زبان‌های اروپایی در ایران در عصر قاجار مبتنی بر نیاز کشور به علوم جدید بود که ایران از آن عقب مانده بود. این دلیل تابه‌امروز، یکی‌از دلایل عمدۀ ترجمه به‌خصوص از زبان‌های اروپایی بوده‌است. بنابراین بررسی عاملیت ترجمه در ورود علوم مختلف به ایران ضروری‌می‌نماید. پژوهش حاضر به بررسی عاملیت ترجمه در زمینه‌سازی برای ورود علم روان‌شناسی به‌صورت آکادمیک در دهۀ ۴۰ به ایران می‌پردازد. پژوهش حاضر بااتکابه مفهوم عاملیت در ترجمه، به بررسی نهادها (مؤسسۀ انتشارتی صفیعلیشاه و مجلۀ کاویان) و افرادی (برادران مشفق همدانی و علیاکبر کسمایی) می‌پردازد که در چهار دهۀ نخست ۱۳۰۰ش عامل ورود این علم به ایران بودهاند. بررسی موضوعی و محتوایی دقیق آثار ترجمه‌شده در انتشارات صفیعلیشاه و نشریۀ کاویان، بهعلاوۀ فعالیتهای برادران مشفق همدانی و علیاکبر کسمایی و همینطور مطالعۀ مقدمههای آنان از نقشی که ترجمه و مترجمان در زمینه‌سازی برای ورود رشتۀ روان‌شناسی به‌صورت آکادمیک به ایران داشتهاند پردهبرداریمیکند.
مقاله پژوهشی
الهام صفی کیکله؛ علی خزاعی فرید
چکیده
تاریخ ترجمه ادبیات داستانی آمریکا به زبان فارسی از موضوعاتی است که کمتر مورد توجه محققان حوزه مطالعات ترجمه قرار گرفته است. در همین راستا، پژوهش حاضر قصد دارد با شناسایی مجلات و ناشران تأثیرگذار در معرفی و ترجمه ادبیات داستانی آمریکا از ابتدا تا اواخر دهه 40، بخشی از خلاء موجود در این زمینه را پر کند. به همین منظور، ابتدا فهرست داستان‌های ...
بیشتر
تاریخ ترجمه ادبیات داستانی آمریکا به زبان فارسی از موضوعاتی است که کمتر مورد توجه محققان حوزه مطالعات ترجمه قرار گرفته است. در همین راستا، پژوهش حاضر قصد دارد با شناسایی مجلات و ناشران تأثیرگذار در معرفی و ترجمه ادبیات داستانی آمریکا از ابتدا تا اواخر دهه 40، بخشی از خلاء موجود در این زمینه را پر کند. به همین منظور، ابتدا فهرست داستان‌های کوتاه و رمان‌های ترجمه‌شده در دوره موردنظر از کتابشناسی‌ها و منابع مربوطه استخراج شده و سپس با رؤیت اصل آثار و بر اساس اطلاعات مندرج در آنها، کتابشناسی رمان‌ها و داستان‌های کوتاه آمریکایی ترجمه‌شده به فارسی از آغاز تا پایان سال 1349 گردآوری شد. در مرحله بعد، با توجه به اطلاعات مرتبط با ناشران آثار فهرست شده در این کتابشناسی، ناشرانی که در معرفی ادبیات داستانی آمریکا به خوانندگان ایرانی و همچنین، در رونق گرفتن ترجمه‌ی این آثار در دهه‌های سی و چهل شمسی نقش مهمی ایفا کردند شناسایی شدند. نتایج تحقیق نشان داد که ترجمه داستان‌های آمریکایی از اوایل قرن 14 به‌صورت پراکنده و از طریق مؤسساتی مانند خاور و بریانی شبستری شروع شده و از اواخر دهه بیست و اوایل دهه سی شمسی به بعد با تأسیس مؤسساتی مانند ابن سینا، امیرکبیر، کیهان و به‌خصوص موسسه فرانکلین رونق گرفت.
مقالۀ پژوهشی
رؤیا منصفی
چکیده
تعیین مرز شکسته‌نویسی در زبان فارسی همواره مورد مناقشه بوده است و در ترجمه که مترجم با دو زبان سروکار دارد نمود بیشتری پیدا می‌کند. مطالعۀ حاضر با رویکردی توصیفی - مقایسه‌ای در تحقیق کیفی از نوع موردپژوهی و با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند و بر مبنای اصول شکسته‌نویسی طبیب‌زاده به بررسی 15 ترجمه از رمان «ماجراهای هاکلبری‌فین» ...
بیشتر
تعیین مرز شکسته‌نویسی در زبان فارسی همواره مورد مناقشه بوده است و در ترجمه که مترجم با دو زبان سروکار دارد نمود بیشتری پیدا می‌کند. مطالعۀ حاضر با رویکردی توصیفی - مقایسه‌ای در تحقیق کیفی از نوع موردپژوهی و با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند و بر مبنای اصول شکسته‌نویسی طبیب‌زاده به بررسی 15 ترجمه از رمان «ماجراهای هاکلبری‌فین» می‌پردازد تا به راهکارهای مترجمان در انتقال افتوخیز کشمکشهای طبقانی میان فرادستان و فرودستان به واسطۀ استفادۀ آنان از زبان پی ببرد. بررسی 15 ترجمۀ مذکور روشن ساخت که هرگاه مترجمان با بهکاربردن واژگان و نحو محاوره، متن را به گفتگو نزدیک کرده‌اند ترجمه انسجام زبانی بیشتری دارد و هرگاه مترجمان به طور افراطی جهت نشان دادن طبقۀ اجتماعی فرودستِ قهرمانِ داستان، واژگان شکسته به کار برده‌اند رسایی و روانی متن را مختل کرده اند که همین امر نهایتاً با معرفی واژگان نامأنوس، می‌تواند به آسیب جدی به زبان فارسی بینجامد.
مقالۀ پژوهشی
نصرت حجازی؛ مریم داودی
چکیده
هدف از این نوشتار تحلیل آگهی تبلیغاتی سه زبانه شرکت هواپیمایی امارات بر اساس سطوح سهگانه تحلیلی در نظریه ترجمه زیستبومشناختی گنگشن هو (2004/2020) است. پرسش اینجاست که این شرکت چگونه با «متناسبسازی» و «گزینش» (پیرا/بینا)متن آگهیهای تبلیغاتی خود توانسته ضریب تأثیرگذاری و پذیرش برند خود را در زیستبوم مقصد افزایش ...
بیشتر
هدف از این نوشتار تحلیل آگهی تبلیغاتی سه زبانه شرکت هواپیمایی امارات بر اساس سطوح سهگانه تحلیلی در نظریه ترجمه زیستبومشناختی گنگشن هو (2004/2020) است. پرسش اینجاست که این شرکت چگونه با «متناسبسازی» و «گزینش» (پیرا/بینا)متن آگهیهای تبلیغاتی خود توانسته ضریب تأثیرگذاری و پذیرش برند خود را در زیستبوم مقصد افزایش دهد؟ بهنظر میرسد هماهنگی بین تکتک عناصر (پیرا/بینا)متنی محتوا و صورت آگهی و نیز متناسبسازی و گزینش مناسب دو زیستبوم زبانی، فرهنگی، ارتباطی توانسته اثرگذاری بهینهای را نزد مخاطب هدف خود داشته باشد. نتایج این تحقیق توصیفی و کیفی حاکی از آن است که عناصر بینامتنی و بینانشانهای (رنگ، صدا، طرحواره، لوگو...)در تبلیغات شرکت هواپیمایی امارات پررنگتر از ابعاد زبانشناختی است. همچنین «بُعد فرهنگی» با گزینش عناصر متکثر، رمزگان و نمادهای جهانشمول (مثل ضرباهنگ، رقص و حرکات بدنی-ورزشی) توانسته به سطح بالاتری از زبان پیرامتنی دست یافته و ضریب تأثیر قابلتوجهی را در طیف وسیعی از مخاطبان ایجاد کند.
مقالۀ پژوهشی
مصطفی محمدی؛ زهرا احمدپورکاسگری
چکیده
به طور کلی، اضطراب نقش بسزایی در یادگیری و به خصوص یادگیری زبان های خارجی دارد. باید دقت داشت این نوع از احساسات ممکن است به مشکلی لاینحل در یادگیری زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجه ( EFL) برای زبان آموزان تبدیل شود و حتی به ترک تحصیل در میان آنان بینجامد. مطالعه حاضر از ظرفیت مطالعات موجود در این زمینه، که در سال های اخیر گسترش بیشتری ...
بیشتر
به طور کلی، اضطراب نقش بسزایی در یادگیری و به خصوص یادگیری زبان های خارجی دارد. باید دقت داشت این نوع از احساسات ممکن است به مشکلی لاینحل در یادگیری زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجه ( EFL) برای زبان آموزان تبدیل شود و حتی به ترک تحصیل در میان آنان بینجامد. مطالعه حاضر از ظرفیت مطالعات موجود در این زمینه، که در سال های اخیر گسترش بیشتری یافته اند، و به طور ویژه مقالههای مربوطه در سال های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ میلادی، استفاده کرده است. با تلفیق مطالعات روان‌شناسی در حیطه اضطراب و چیستی آن با مطالعات آموزشی حوزه اضطراب، یک جمع بندی جامع و کاربردی حاصل شده است. این مطالعه با استخراج ۲۳ استراتژی برای کاهش اضطراب زبان خارجی در کلاس های درس آموزش زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجه، به رشد توانایی های زبانی زبان آموزان و بهبود شرایط تدریس در موسسات زبان انگلیسی کشور کمک می‌کند.
)
