مهرنوش فخارزاده؛ ندا ماهوش
چکیده
عاملیت و آزادیِ عمل خودمترجمان در دو دهۀ اخیر توجّه صاحبنظران حوزۀ مطالعات ترجمه را به خود معطوف کرده است، امّا نمود این اختیار عمل در آثار خودترجمهشده بهخوبی موشکافی نشده است. پژوهش حاضر بر آن است تا با بررسی یک اثر خودترجمه از یک نویسنده/ مترجم ایرانی، حسن کامشاد، به تظاهر بیرونی آزادی عمل خودمترجم در ترجمۀ اثری در ژانر غیر ...
بیشتر
عاملیت و آزادیِ عمل خودمترجمان در دو دهۀ اخیر توجّه صاحبنظران حوزۀ مطالعات ترجمه را به خود معطوف کرده است، امّا نمود این اختیار عمل در آثار خودترجمهشده بهخوبی موشکافی نشده است. پژوهش حاضر بر آن است تا با بررسی یک اثر خودترجمه از یک نویسنده/ مترجم ایرانی، حسن کامشاد، به تظاهر بیرونی آزادی عمل خودمترجم در ترجمۀ اثری در ژانر غیر داستانی بپردازد. بدین منظور، با استفاده از رویکرد کیفی و تلفیق آن با شیوۀ زبانشناسی پیکرهای نسخۀ انگلیسی کتاب Modern Persian Prose Literature و خودترجمۀ فارسی آن با عنوان پایهگذاران نثر جدید فارسی انتخاب شد و در سطح «پیرا متنی» و «متنی» مورد تحلیل قرار گرفت. یافتهها حاکی از آن بود که آزادی عمل خودمترجم میتواند بهصورت پنج نوع رفتارهای ترجمهای بروز نماید: اضافهسازی در پیرامتن و متن، حذف و کوتاهسازی در پیرامتن و متن، بومیسازی، تنوّع و تخصیص و اصلاحسازی. میتوان اینگونه برداشت کرد که بروز این رفتارهای ترجمهای تا حد زیادی در ارتباط با حس مالکیت نویسنده به متنی است که ترجمه میکند. کامشاد بهعنوان مالک متن اصلی، از اختیار عمل و آزادی خود نهایتِ استفاده را کرده تا مخاطب فارسیزبان را از ابتدا تا انتهای متن با خود همراه نگاه دارد؛ بنابراین خودمترجم مفهوم «وفاداری» را در حوزۀ خودترجمه دستخوش تغییرات زیادی میکند. نهتنها حس مالکیت متن تألیف و ترجمهشده، بلکه شناخت عمیق مخاطبان اثر و سطح دانش آنان میتوانند دلایلی بر این رفتارهای ترجمهای باشند.
مهرنوش فخارزاده؛ احمد دباغ زاده دزفولی
چکیده
در مطالعات مترجم، مطالعۀ سبک ترجمهای مترجمان، بهویژه از دیدگاه جامعهشناسی، حوزهای توسعهنیافته است؛ بنابراین، پژوهش حاضر، نظریّۀ «عمل بوردیو» را بهعنوان چارچوب نظری جامعهشناسی جهت مطالعۀ نمودهای عادتوارۀ مترجم به کار گرفته است. بدین منظور در ابتدا، پیکرهای موازی از دو کتاب Moby- Dick; or The Whale وTo the Lighthouse و دو ترجمه ...
بیشتر
در مطالعات مترجم، مطالعۀ سبک ترجمهای مترجمان، بهویژه از دیدگاه جامعهشناسی، حوزهای توسعهنیافته است؛ بنابراین، پژوهش حاضر، نظریّۀ «عمل بوردیو» را بهعنوان چارچوب نظری جامعهشناسی جهت مطالعۀ نمودهای عادتوارۀ مترجم به کار گرفته است. بدین منظور در ابتدا، پیکرهای موازی از دو کتاب Moby- Dick; or The Whale وTo the Lighthouse و دو ترجمه از هر یک از این دو کتاب با شیوۀ نمونهگیری تصادفی ایجاد شد. یکی از ترجمههای هر دو کتاب توسط صالح حسینی انجام شده است. نمونهها با بررسی دقیق خروجیهای نرمافزار «انتکانک»، در سطوح ساختواژه، انتخاب واژگان و عبارات مطالعه شدند و نسبت «نوع-واژه» به «نماد-واژه» محاسبه شد. افزون بر این، بهمنظور تأیید یا رد یافتهها، مصاحبهای نیمهساختارمند با صالح حسینی انجام شد. نتایج نشانداد که ابعاد مختلف سبک ترجمهای صالح حسینی از جمله گرایش به استفاده از واژگان عربی و ادبی کهن، گرایش به استفاده از ساختواژههای متنوّع و آرایههایی چون تتابع اضافات، میتواند گواهی بر عادتوارۀ ترجمهای وی باشد که از طریق میدانهایی که صالح حسینی در آنها به سر برده و موضعی که در آن میادین داشته است، قابل تبیین هستند. میدانها، تجربیات زندگی و ارتباطات صالح حسینی با کنشگران متعدّد، سبک وی را در ترجمه شکل دادهاند و میتوان آن سبک خاص را سبک کهنگرای صالح حسینی نامید.
مهرنوش فخارزاده؛ عاطفه هاشمپور
چکیده
رشد سریع فناوری بازار محصولات دیداریشنیداری و ترجمة آنها را متحول ساخته است. این امر، با فراهمآوردن شرایط تعاملی میان مصرفکنندگان، تولیدکنندگان، مترجمان و صداپیشگان، باعث توجهِ بیشتر پژوهشگران به مصرفکنندگان و تجارب آنها شده است. از این رو، پژوهش حاضر در نظر دارد، با رویکرد وبنگاری، مضامین نهفته در دیدگاه مصرفکنندگانِ ...
بیشتر
رشد سریع فناوری بازار محصولات دیداریشنیداری و ترجمة آنها را متحول ساخته است. این امر، با فراهمآوردن شرایط تعاملی میان مصرفکنندگان، تولیدکنندگان، مترجمان و صداپیشگان، باعث توجهِ بیشتر پژوهشگران به مصرفکنندگان و تجارب آنها شده است. از این رو، پژوهش حاضر در نظر دارد، با رویکرد وبنگاری، مضامین نهفته در دیدگاه مصرفکنندگانِ پویانماییهای دوبلهشده در ایران را تحلیل نماید. بدینمنظور دوازده پویانمایی انتخاب و دیدگاههای مصرفکنندگان در ارتباط با آنها، از چند میدان پژوهش، گردآوری، پالایش و تحلیل شدند. برای تأیید مضامین و افزایش اطمینانپذیریِ پژوهش، با هفت شرکتکننده مصاحبههای نیمهساختارمندی انجام شد. سه مضمون کلی انتظارات، انگیزهها و رفتار مصرفکنندگان از هفت مضمون اولیه بدست آمدند. مضامین فرعی عبارت بودند از: رؤیتپذیری صداپیشه، مسرتطلبی، برندگزینی، بهروزبودگی، دستنخوردگی، خودتعیینگری و مقیدسازی فرهنگی.
مهرنوش فخارزاده؛ ملیحه امینی
چکیده
تبادلات بینالمللی ترجمه، دارای ساختار مرکز حاشیه است. برخی زبانها در مرکز و برخی دیگر در حاشیۀ این ساختار جای میگیرند. ترجمة ادبیات در سراسر جهان غالباً از زبانهای مرکزی به زبانهای حاشیهای در جریان است. شمار زیادی از پژوهشها، در بررسی جایگاه زبانهای متفاوت در نظام بینالمللی ترجمه، به جریان ترجمهای را از زبانهای ...
بیشتر
تبادلات بینالمللی ترجمه، دارای ساختار مرکز حاشیه است. برخی زبانها در مرکز و برخی دیگر در حاشیۀ این ساختار جای میگیرند. ترجمة ادبیات در سراسر جهان غالباً از زبانهای مرکزی به زبانهای حاشیهای در جریان است. شمار زیادی از پژوهشها، در بررسی جایگاه زبانهای متفاوت در نظام بینالمللی ترجمه، به جریان ترجمهای را از زبانهای مرکزی به زبانهای حاشیهای پرداختهاند. بنابراین جای بررسی جریان ترجمهای از زبانهای حاشیه به زبانهای مرکزی، همچون روسی، در ادبیات این حوزه خالی است. لذا پژوهش پیشِ رو در پی آن است تا با استفاده از رویکرد سریزمانی، به تحولات جریان ترجمهای از سال 1997 تا 2010 بپردازد. علت استفاده از رویکرد سریزمانی توانِ آن در آشکارسازی الگوهای پنهان در دل دادههای زمانمند است. با استفاده از دادگان موجود در سایت یونسکو، یافتهها نشان دادند که در مجموع روند نزولی بر جریان ترجمه از فارسی به روسی حاکم بوده است. ضمناً، تحلیلها بیانگر دو الگوی معنادار بودند؛ یک روند کاهشی در دهۀ نود و یک دورۀ افزایش-کاهش در بین سالهای 2003 تا 2009. نگارندگان پس از دستیابی به این یافتهها، با استفاده از عوامل مؤثر در نظام جهانی ترجمه، در صدد تبین این الگوها بر آمدند.
