مهناز نوروزی
چکیده
اصطلاحات مقیّدبهفرهنگ یا فرهنگبستهها به عناصر فرهنگی و مفاهیم بومی موجود در جوامع مختلف اشاره دارند که مترجمان همیشه در انتقال صحیح آنها از زبان مبدأ به مقصد با دشواریهای فراوانی روبهرو هستند. حفظ بیشترین بار معنایی و فرهنگی در انتقال این عناصر مهمترین دستاورد مترجمان بهویژه در حوزۀ ترجمۀ ادبی است. سرگِی وِلاخوف و سیدِر ...
بیشتر
اصطلاحات مقیّدبهفرهنگ یا فرهنگبستهها به عناصر فرهنگی و مفاهیم بومی موجود در جوامع مختلف اشاره دارند که مترجمان همیشه در انتقال صحیح آنها از زبان مبدأ به مقصد با دشواریهای فراوانی روبهرو هستند. حفظ بیشترین بار معنایی و فرهنگی در انتقال این عناصر مهمترین دستاورد مترجمان بهویژه در حوزۀ ترجمۀ ادبی است. سرگِی وِلاخوف و سیدِر فِلورین، از نظریّهپردازان مشهور بلغاری در حوزۀ ترجمه، عناصر فرهنگی را بر اساس موضوعات مختلف از قبیل جغرافیایی، قومنگاری، سیاسی‑اجتماعی و نظامی طبقهبندی کرده و راهبردهایی را جهت انتقال صحیح آنها به دیگر زبانها ارائه کردهاند که مبنای کار در پژوهش حاضر است. در این تحقیق، چگونگی انتقال عناصر فرهنگیِ سیاسی‑اجتماعی در ترجمۀ روسی رمان سووشون سیمین دانشور به روش خوانش و مقابلۀ تطبیقی و شیوۀ تحلیلی‑توصیفی بررسی شده است. بررسیها نشان داد که در برگرداندن عناصر فرهنگیِ سیاسی‑اجتماعی در این رمان بیش از همه از ترجمۀ تقریبی ‑و شیوۀ معادل کارکردی‑ و کمتر از همه از آوانویسی، حرفنویسی و ترجمۀ ضمنی استفاده شده است. در بسیاری از موارد نیز بارِ فرهنگی و گاه حتّی بار معنایی، زبانشناختی و سبکشناختی واژگان و عبارتها از دست رفته است. درمجموع، موفقیّت مترجمان در انتقال بارِ فرهنگی در حوزۀ اصطلاحات سیاسیاجتماعی به متن مقصد نسبی تلقّی میشود.
