مهسا پاکدل؛ فرانک اشرفی؛ فاطمه خان محمدی
چکیده
کشف «من وجودی» یا آگاهی نویسنده، از نتایج اصلی نقد مضمونی بوده و مسألهای است که همواره مورد توجّه نویسندگان بزرگ بوده است. «لویی فردینان سلین» یکی از نویسندگانی است که در سفر به انتهای شب با استفاده از مضامین تکرارشونده بهخوبی آن را به نمایش میگذارد. به عقیدۀ «ژرژ پوله»، از منتقدان نقد مضمونی، هر فرد بهگونهای ...
بیشتر
کشف «من وجودی» یا آگاهی نویسنده، از نتایج اصلی نقد مضمونی بوده و مسألهای است که همواره مورد توجّه نویسندگان بزرگ بوده است. «لویی فردینان سلین» یکی از نویسندگانی است که در سفر به انتهای شب با استفاده از مضامین تکرارشونده بهخوبی آن را به نمایش میگذارد. به عقیدۀ «ژرژ پوله»، از منتقدان نقد مضمونی، هر فرد بهگونهای در جهان هستی و در رابطهاش با جهان پیرامون به شناخت از خود دست مییابد. برای رسیدن به این آگاهی، پوله مکان را بهعنوان یکی از مقولههای بنیادی ارتباط با جهان پیرامون بهحساب آورده است. او تلاش میکند تا با تحلیل درک راوی از مکان، به کشف هرچه بهتر زوایای «جهانآگاهی» نویسنده دست یابد. تحقیق پیش رو، در نظر دارد با رویکردی تحلیلی‑توصیفی نشان دهد چگونه تئوری ژرژ پوله در رمان سفر به انتهای شب خود را ارائه میکند. فرضیّۀ این مقاله این است که نحوۀ پرداختن به فضا و قرار دادن «من وجودی» در این فضا که بازتابی از ارتباط منِ باردامو با «جهانآگاهی» نویسنده از دنیاست، اهمّیّت مقولۀ پردازش فضا-مکان از دیدگاه پوله را به نمایش گذارد. در این رمان که نوعی شرححال داستانی است، راوی از خلال سفرها و مکانها، داستان زندگی و پرسهزدنهایش را بازگو میکند.
آیناز سامیر؛ مسعود خوش سلیقه؛ خلیل قاضی زاده
چکیده
در این پژوهش توصیفی تلاش شد تا معیارها و رویکردهای مدرسان ترجمه، در بستر آموزشی ایران، برای ارزیابی کیفیت ترجمة دانشجویان بررسی شود. دوازده نفر از مدرسان باسابقه و متخصص در ترجمه در دانشگاه های مختلف ایران، برای مصاحبه دعوت شدند. با تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها، رویکردهای آن ها در ارزیابی کیفیت ترجمه بررسی شد و سپس، میزان ...
بیشتر
در این پژوهش توصیفی تلاش شد تا معیارها و رویکردهای مدرسان ترجمه، در بستر آموزشی ایران، برای ارزیابی کیفیت ترجمة دانشجویان بررسی شود. دوازده نفر از مدرسان باسابقه و متخصص در ترجمه در دانشگاه های مختلف ایران، برای مصاحبه دعوت شدند. با تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها، رویکردهای آن ها در ارزیابی کیفیت ترجمه بررسی شد و سپس، میزان تفاوت و شباهت رویکرد مدرسان ترجمة ایران با مدل ها و رویکردهای ارزیابی که نظریه پردازان ارزیابی ترجمه ارائه کردند، بررسی گردید. یافته های حاصل از مصاحبه ها برطبق شیوة تحلیل داده های کیفی نظریة داده بنیاد، کدگذاری و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که میان مدرسان ترجمه در انتخاب رویکردهای ارزیابی کیفیت ترجمه شباهت و اشتراکات بسیاری وجود دارد و تا حد زیادی با رویکردهای ارزیابی کیفیت ترجمه که نظریه پردازان بین المللی ارائه کرده اند، مطابقت می کند و تنها تفاوت، در میزان اهمیت معیارهای ارزیابی است که بستگی به نوع دوره های مختلف آموزشی ترجمه و نوع متن و ژانر در ترجمه دارد.
محمد احمدی صفا؛ رحیمه کاربخش راوری
چکیده
کنشهای گفتاری یکی از مباحث مهم تحلیل گفتمان در حوزه زبانشناسی بهشمار میرود و در سالهای اخیر ابعاد مختلف اینگونه کنشها در زبانهای مختلف مورد مطالعه و توجه پژوهشگران و زبانشناسان قرار گرفته است. از جمله ابعاد مورد توجه اینگونه کنشها ساختار زبانی و کاربردهای آنان در زبانهای مختلف ...
بیشتر
کنشهای گفتاری یکی از مباحث مهم تحلیل گفتمان در حوزه زبانشناسی بهشمار میرود و در سالهای اخیر ابعاد مختلف اینگونه کنشها در زبانهای مختلف مورد مطالعه و توجه پژوهشگران و زبانشناسان قرار گرفته است. از جمله ابعاد مورد توجه اینگونه کنشها ساختار زبانی و کاربردهای آنان در زبانهای مختلف است. پژوهش حاضر به بررسی تطبیقی کاربردهای کنش گفتاری تملق در دو زبان فارسی و انگلیسی پرداخته است و بدین منظور کاربردهای این کنش گفتاری در مکالمات 120 فیلم (60 فیلم فارسی و 60 فیلم انگلیسی) مورد مطالعه قرار گرفت. پس از استخراج تمامی مکالمات مربوط به این کنش گفتاری در مجموعه مورد بررسی و جمعآوری اطلاعات موردنظر، مدل هایمز (1967) مبنای بررسی تطبیقی قرار گرفت. نتایج بهدست آمده حاکی از آن است که تملق در هر دو فرهنگ فارسی و انگلیسی برای نفوذ مثبت در مخاطبین مورد استفاده قرار میگیرد و کاربردهای این کنش گفتاری در زبان فارسی به 19 مورد و در زبان انگلیسی به 11 مورد میرسد. علاوه بر این، در هر دو زبان مورد مطالعه، کنش گفتاری تملق در هر دو موقعیت رسمی و غیررسمی یافت میشود اما در زبان فارسی استفاده از آن در موقعیتهای غیررسمی و خصوصی بسیار بیشتر از کاربرد آنها در موقعیتهای رسمی است. همچنین، بر اساس نتایج بهدست آمده، فراوانی و کاربرد تملق در زبان و فرهنگ فارسی بهمراتب بیشتر از زبان و فرهنگ انگلیسی است.
فائزه پوریزدانپناه کرمانی
چکیده
بها دادن به مدرک تحصیلی و تلاش برای کسب مدارج عالی در جوامع کنونی یکی از دغدغههای افراد بهشمار میآید و این امر تا بدانجا پیش میرود که در برخی موارد منجر به ستایش مدرک تحصیلی (مدرکستایی) میشود. مهمدانستن تحصیلات دانشگاهی موجب شده که عدة زیادی از مردم به آن اهمیت داده و کسب مدرک را جزو امتیازاتی برای خود بدانند که آدمی را ...
بیشتر
بها دادن به مدرک تحصیلی و تلاش برای کسب مدارج عالی در جوامع کنونی یکی از دغدغههای افراد بهشمار میآید و این امر تا بدانجا پیش میرود که در برخی موارد منجر به ستایش مدرک تحصیلی (مدرکستایی) میشود. مهمدانستن تحصیلات دانشگاهی موجب شده که عدة زیادی از مردم به آن اهمیت داده و کسب مدرک را جزو امتیازاتی برای خود بدانند که آدمی را به اهداف موردنظر خود نظیر ارتقای جایگاه شغلی و اجتماعی میرساند. همچنین، داشتن مدرک تحصیلی یکی از راههای سهولت در امر ازدواج، راضی نگه داشتن اطرافیان از داشتن تحصیلات بالا اعم از والدین و غیره است. بیتردید، در انتخاب شغل مورد علاقه مدرک تحصیلی و مهارت اهمیت ویژهای پیدا میکنند که در این پژوهش نگارنده بر این تلاش بوده به گفتمانهایی از زبان فارسی در رابطه با مدرکستایی بپردازد که در میان اقشار مختلف جامعه رواج داشته است و از جوان تا میانسال با آن درگیر خواهند بود. در همین راستا به معرفی واژة زباهنگ (زبان + فرهنگ) پرداخته میشود. زباهنگ، ترکیبی از زبان و فرهنگ است که با تأکید بر رابطة دو سویه میان زبان و فرهنگ، نما و شمای فرهنگی یک جامعه را نشان میدهد و با بررسی آنها میتوان به فرهنگهای مستتر و پنهانی یک فرهنگ دست یافت. نگارنده بر این تلاش بوده است زباهنگ مدرکستایی در گفتمانهای زبان فارسی را در چارچوب الگویSPEAKING هایمز مورد بررسی قرار دهد. بدینمنظور، 150 گفتمان از گفتگوهای افراد با توجه به وضعیت اقتصادی، سن آنان، تحصیلاتشان، شاغل بودن یا محصل بودنشان بررسی و کنکاش شد که این مکالمات در مکانهای عمومی، خصوصی، رسمی و غیررسمی با گویشوران زن (95) نفر و مرد (55) نفر و نمایندگانی از استانهای خراسان رضوی (مشهد، نیشابور و سبزوار)، گلستان (گرگان)، خراسان جنوبی (طبس)، کرمان (سیرجان)، آذربایجان شرقی (تبریز) و تهران (پاکدشت) صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که افراد در فرهنگ ایران با اهدافی نظیر کسب علم بهمعنای واقعی، پزدادن، رقابت، کسب جایگاه اجتماعی و شغل بهتر، محترم دانسته شدن و تأیید شدن توسط افراد دیگر، سهولت در امر ازدواج و غیره از زباهنگ مدرکستایی استفاده میکنند. بهنظر میرسد که گاه میان مدرک تحصیلی و مهارت تقابل پیش میآید اما در نهایت هر دو مکمل یکدیگرند. بنابراین، فرهنگ سالم ایجاب میکند هر دو مفهوم مذکور در کنار یکدیگر موجب موفقیت فرد شوند و باید از آنها در کنار یکدیگر و در راه شکوفایی تفکر سالم، ایدههای بهتر و زندگی آگاهانهتر بهره جست.
شهریار منصوری
چکیده
تلاش ساموئل بکت در کنار زدن ساختار انسانمحور فصلی جدید در آثار دراماتیک وی ایجاد مینماید که نهتنها در آن خبری از جدال اصالتاً کانتی میان انسان و جهان پیرامون او در جهت اثبات برتری انسان نیست، بلکه مؤکد ظهور نگاهی شیءمحور به اصل وجود انسان است. براین اساس این دیدگاه، شخصیتهای خلقشده در آثار نمایشی بکت، یا دَرکی از ماهیّت کاربردمحور ...
بیشتر
تلاش ساموئل بکت در کنار زدن ساختار انسانمحور فصلی جدید در آثار دراماتیک وی ایجاد مینماید که نهتنها در آن خبری از جدال اصالتاً کانتی میان انسان و جهان پیرامون او در جهت اثبات برتری انسان نیست، بلکه مؤکد ظهور نگاهی شیءمحور به اصل وجود انسان است. براین اساس این دیدگاه، شخصیتهای خلقشده در آثار نمایشی بکت، یا دَرکی از ماهیّت کاربردمحور اشیاء ندارند و یا خود را همسنگ سایر اشیاء حاضر در جهان پیرامون میداند. نکتۀ قابل تأمّل در این چرخش دیدگاه بکت متأثر از دو برداشت فوق را میتوان بهاینترتیب تعریف نمود: خروج شیء از حالت وجودیِ ابزار محض و تبدیلشدن آن به شیء مستقل با امکان بازخوانی واقعیت بر اساس ماهیّت کاربردی خود از یک سو؛ و سقوط انسان توانا مدرن در پرتگاه سکون از سویی دیگر. آنچه این مقاله به تحلیل آن خواهد پرداخت عبارت است از انطباق دیدگاه شیءگرای بکت با فلسفۀ هستیشناسی پسامدرن در جهت شناخت بعدی ناشناخته از تفکر انتقادی او که در آن انسان و شیء در لایههای متفاوت از هستیشناسی برابری میکند. لذا این مقاله با بررسی نمایشنامه بازی بدون کلام ۱ و با نگاهی منطبق بر فلسفۀ پسامدرن شیءگرای گراهام هارمن بر آن است تا نگاه منتقدانۀ بکت به وضعیت انسان در اواخر قرن بیست را فارغ از دیدگاههای تکراری پژوهشهای انتقادی پیشین بررسی نماید. دست آورد پژوهشی مقالۀ حاضر را میتوان معرّفی و سپس بررسی چهارچوب هستیشناسی نوینی دانست که در آن از انسان متعال مدرن تنها خسی در صحرای صحنۀ پسامدرن بکت باقی مانده است؛ صحرایی که هبوط انسانگرایی را نوید میدهد.
الهام سادات موسوی؛ محمود رضا گشمردی
چکیده
امروزه تحقیقات میان رشتهای اهمیت زیادی یافته است. آموزش زبان نیز ماهیتی میان رشتهای دارد و کاربست نظریههای نوین در توسعه آن نقش بسیار مهمی ایفا میکند. این پژوهش با هدف بررسی آموزش زبان فرانسه در ایران بر اساس نظریه آشوب و پیچیدگی صورت گرفته است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از جهت شیوه گردآوری دادها، جزو پژوهشهای توصیفی- ...
بیشتر
امروزه تحقیقات میان رشتهای اهمیت زیادی یافته است. آموزش زبان نیز ماهیتی میان رشتهای دارد و کاربست نظریههای نوین در توسعه آن نقش بسیار مهمی ایفا میکند. این پژوهش با هدف بررسی آموزش زبان فرانسه در ایران بر اساس نظریه آشوب و پیچیدگی صورت گرفته است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از جهت شیوه گردآوری دادها، جزو پژوهشهای توصیفی- تحلیلی است. بر اساس هدف و روش تحقیق، دو چالش مطرح میشود: آموزش زبان فرانسه در ایران بر مبنای چه سیستمی تعریف می شود و چگونه نظریه آشوب و پیچیدگی میتواند بر بهرهوری آموزش زبان فرانسه تاثیر بگذارد. ابتدا اصول نظریه آشوب و پیچیدگی و کارکرد آن در آموزش زبان مورد مطالعه قرار گرفت. سپس 15 کلاس زبان فرانسه در سطح A1 در آموزشگاههای زبان در تهران مشاهده گردید تا امکان بکارگیری نظریه آشوب و پیچیدگی در کلاس آموزش زبان خارجی در ایران بررسی گردد. نتایج پژوهش نشان داد که رویکردهای اخیر آموزش زبان، بخشی از اصول نظریه آشوب و پیچیدگی (از جمله پیچیدگی، پویایی و رویکرد غیر خطی) در کلاس آموزش زبان فرانسه را پوشش میدهند. با این حال سیستم کلاس زبان فرانسه در ایران همچنان سیستمی بسته و قابل پیش بینی در نظر گرفته شدهاست. نکته دیگر اینکه پیاده سازی این نظریه بر کلاس آموزش زبان، نیازمند آگاهی مدرسین و نیز سیستم آموزشی نسبت به پویایی، انعطاف پذیری و حساسیت پذیری کلاس آموزش زبان است.
مطالعات ترجمه
ابراهیم عزتی لارسری؛ حمید قاسمی؛ بهنام عاشقی
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی گزارشِ گزارشگران کشتی بهمنظور ارائۀ مدل اختصاصی ترجمۀ استعارههای مفهومی پرداخته است. روش تحقیق این پژوهش بهصورت کیفی و پیکرهبنیاد است؛ به این منظور تعداد 20 گزارش از مجموعه مسابقههای جامجهانی کشتی در سال 2022 بهصورت تصادفی انتخاب و از طریق تحلیل محتوای مبتنی بر زبانشناختی تحلیل شد. تحلیلها ...
بیشتر
پژوهش حاضر به بررسی گزارشِ گزارشگران کشتی بهمنظور ارائۀ مدل اختصاصی ترجمۀ استعارههای مفهومی پرداخته است. روش تحقیق این پژوهش بهصورت کیفی و پیکرهبنیاد است؛ به این منظور تعداد 20 گزارش از مجموعه مسابقههای جامجهانی کشتی در سال 2022 بهصورت تصادفی انتخاب و از طریق تحلیل محتوای مبتنی بر زبانشناختی تحلیل شد. تحلیلها نشان داد که استعارهها بهصورت میانگین بیش از 8 درصد گزارشها را تشکیل داده است. ازاینرو، پُرکاربردترین جمله استعاری این گزارشها شناسایی و درنهایت مدل ترجمۀ بافتمحور اختصاصی استعارههای مفهومی استفادهشده در گزارشهای کشتی طراحی شد؛ بنابراین با توجّه به اهمّیّت ترجمۀ درست برای یافتن مرتبطترین مفهوم در زبان مقصد و همچنین با توجّه به اینکه پژوهشگران بسیاری مهمترین مشکل ترجمه را ترجمۀ استعارهها میدانند مدل اختصاصیِ ترجمۀ بافت محور برای ترجمۀ استعارههای مفهومیِ به کار برده شده در گزارشهای ورزشی خصوصاً کشتی طراحی و معرفی گردید.
نصرت حجازی؛ رویا شیرین
چکیده
ترجمه تولیدات دیداریشنیداری به ویژه زیرنویسها با چالشهای بسیاری همراه است. این چالشها در تماس با فرهنگ و عناصر فرهنگی بیشتر نمود داشته و مترجم را با پیچیدگیها و دشواریهای کاری بسیاری روبرو میسازد. هدف از این پژوهش کندو کاو در خصوص چگونگی ترجمه و انتقال عناصر فرهنگی در متون شنیداری دیداری در قالب زیرنویس با توجه ...
بیشتر
ترجمه تولیدات دیداریشنیداری به ویژه زیرنویسها با چالشهای بسیاری همراه است. این چالشها در تماس با فرهنگ و عناصر فرهنگی بیشتر نمود داشته و مترجم را با پیچیدگیها و دشواریهای کاری بسیاری روبرو میسازد. هدف از این پژوهش کندو کاو در خصوص چگونگی ترجمه و انتقال عناصر فرهنگی در متون شنیداری دیداری در قالب زیرنویس با توجه مقتضیات و محدودیتهای فن آورانه، زبانشناختی و زیباشناختی است. در این نوشتار، پس از ارائه تعریف و بازتاب چارچوبهای نظری موجود پیرامون فرهنگ و عناصر فرهنگی آغاز کرده و با گذر از امکانپذیری یا امکانناپذیری انتقال مولفه های فرهنگی به مخاطبان غیربومی، به تحلیل پیکره مطالعاتی خود _مجموعه تلویزیونی ایرانی در چشم باد بر اساس ریخت شناسی فرهنگی نظریه پردازان لهستانی پرداخته و راهکارهای مترجم در انتقال مفاهیم فرهنگی را بررسی مینمائیم. تحلیلهای توصیفی و زبانشناختی که از چگونه ترجمه گزارههای شفاهی فرهنگی در این پیکره به دست آمدهاند، حاکی از آن است که ترجمه «خرده عناصر فرهنگی» و اشارات فاضلانه موجود در یک متن هرگز به صورت سیستم بسته عمل نمیکنند، بلکه قادرند در ازای فروریزش بخشی از ارزشهای معنایی، گفتمانی یا سبک شناختی در زبان مبدأ، پیام را پس از فهم، تعبیر و تعدیل در متن مقصد بازتولید کرده و پلی به سوی «مفاهمه بینافرهنگی» از تغییر ترجمه باز ایجاد کنند.
پرینا قمی؛ فرزانه فرحزاد
چکیده
مقالۀ حاضر با اتّکا به مدل بازروایت در ترجمۀ دیداری‑شنیداری قمی و فرحزاد (الف 2020) به بررسی انواع بازقاببندی در دوبلۀ بینازبانی پویانماییهای پخششده از صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران میپردازد. ازآنجاییکه روایتهای دیداری‑شنیداری ماهیّت چندوجهی دارند، علاوهبر محلهای کلامی، محلهای غیرکلامی هم در فرایند ...
بیشتر
مقالۀ حاضر با اتّکا به مدل بازروایت در ترجمۀ دیداری‑شنیداری قمی و فرحزاد (الف 2020) به بررسی انواع بازقاببندی در دوبلۀ بینازبانی پویانماییهای پخششده از صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران میپردازد. ازآنجاییکه روایتهای دیداری‑شنیداری ماهیّت چندوجهی دارند، علاوهبر محلهای کلامی، محلهای غیرکلامی هم در فرایند بازروایت دستخوش تغییر میشوند که این امر زمینۀ بیشتری را جهت بازقاببندی در اختیار مترجم و مؤسسۀ ترجمه قرار میدهد. بدین منظور از بررسی روایت چندوجهی قمی و فرحزاد (الف 2020) برای تحلیل و مقایسۀ پویانماییهای اصلی و دوبلهشده در سطح خرد محلهای کلامی و غیرکلامی بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که پانزده نوع مختلف بازقاببندی در ساخت واقعیت در دوبلۀ پویانماییها شرکت میکنند که به سه دستۀ بازقاببندی از طریق تصرف گزینشی، بازقاببندی از طریق برچسب زدن و بازقاببندی از طریق جابجایی جایگاه شخصیتها تقسیم میشوند. علاوهبراین، بازقاببندی زمانی/مکانی انواع دیگر بازقاببندی را تحتالشعاع قرار میدهد. بر اساس این مطالعه، صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران نقشی فعّال در ساخت واقعیت در زبان مقصد ایفا میکند و از ترجمه بهعنوان ابزاری برای اشاعه و یا سرکوب روایتهای خاص در پویانماییهای مقصد بهره میگیرد.
حسن سودمند افشار؛ روژین قصلانی؛ بهروز کلانتری
چکیده
مطالعه حاضر، با استفاده ازتحلیل پیکره و مصاحبه، به بررسی شباهت ها و تفاوت های موجود در استفاده از راهبردهای احتیاط آمیزدر بخش های مقدمه و بحث مقالات پژوهشی نویسندگان ایرانی و غیر ایرانی مقالات انگلیسی رشته های کشاورزی می پردازد. بدین منظور، پیکره ای مشتمل بر چهل مقالهٌ کشاورزی (بیست مقاله انگلیسی کشاورزی از نویسندگان ایرانی و بیست ...
بیشتر
مطالعه حاضر، با استفاده ازتحلیل پیکره و مصاحبه، به بررسی شباهت ها و تفاوت های موجود در استفاده از راهبردهای احتیاط آمیزدر بخش های مقدمه و بحث مقالات پژوهشی نویسندگان ایرانی و غیر ایرانی مقالات انگلیسی رشته های کشاورزی می پردازد. بدین منظور، پیکره ای مشتمل بر چهل مقالهٌ کشاورزی (بیست مقاله انگلیسی کشاورزی از نویسندگان ایرانی و بیست مقاله از نویسندگان غیر ایرانی) انتخاب شد. جمع آوری داده های پیکره بر اساس طبقه بندی پیشنهاد شده توسط سلگر- مایر (1994) صورت گرفت. داده ها از طریق نرم افزارSPSS وبا استفاده ازآمار توصیفی و روش آماری مجذور کای(خی دو) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین فراوانی استفاده از عبارات احتیاط آمیزدر بخش های مقدمه وبحث مقالات نویسندگان ایرانی و غیر ایرانی مقالات انگلیسی رشته های کشاورزی وجود دارد. همچنین در اقدامی نوآورانه، با 32 نفر از نویسندگان ایرانی مقالات انگلیسی رشته های کشاورزی مصاحبه ای انجام شد. تحلیل محتوای مصاحبه ها نشان داد «عدم آگاهی نویسندگان ایرانی از عبارات احتیاط آمیز» و همچنین «ضعف زبان انگلیسی» ایشان به ترتیب بیشترین تاثیررا در عدم استفاده آنها از این عبارات داشتند.
علیرضا امرایی؛ اکبر حسابی؛ عباس اسلامی راسخ
چکیده
مترجمان یکی از گروههای عمدة کاربران فرهنگهای دوزبانه را تشکیل میدهند. لیکن فرهنگنگاران از دیرباز آنان را در زمرة دیگر کاربران در نظر گرفتهاند و کمتر به نیازهای خاص آنان در استفاده از فرهنگها پرداختهاند. بنابراین در چند سال اخیر مسئلة طراحی فرهنگهای ویژة مترجمان مطرح گردیده و کارهایی پژوهشی و عملی در این حوزه انجام ...
بیشتر
مترجمان یکی از گروههای عمدة کاربران فرهنگهای دوزبانه را تشکیل میدهند. لیکن فرهنگنگاران از دیرباز آنان را در زمرة دیگر کاربران در نظر گرفتهاند و کمتر به نیازهای خاص آنان در استفاده از فرهنگها پرداختهاند. بنابراین در چند سال اخیر مسئلة طراحی فرهنگهای ویژة مترجمان مطرح گردیده و کارهایی پژوهشی و عملی در این حوزه انجام شده است. بر این مبنا، پژوهش حاضر کوششی بوده است تا یک فرهنگ دوزبانة فارسی و انگلیسی در حوزة اصطلاحات راهنمایی و رانندگی و با تأکید بر نیازهای مترجمان تهیه گردد. ساختار این فرهنگ بر یک پیکرة تطبیقی دوزبانة متون راهنمایی و رانندگی استوار است که با استفاده از معناشناسی قالبی برچسبگذاری شده است. بدینمنظور یک هستانشناخت و یک شبکة قالبی برای این حوزه طراحی شده است. سپس یک رابط کاربری برای جستجو در این دادگان طراحی شده است که امکانات مختلفی از قبیل جستجوی سنتی الفبایی و جستجوی مبتنی بر معنا را فراهم میسازد. این کار به مترجمان، که در حقیقت گروه مخاطبان هدف این فرهنگ هستند، کمک میکند تا با دقت و کارآمدی بیشتری بتوانند به طبیعیترین شیوة بیان مفاهیم مورد نظر خود در هر دو زبان دست یابند. در پایان نیز نتیجة کار با برخی کارهای انجامشدة دیگر مقایسه شده است.
علیرضا راستی
چکیده
فرهنگستان زبان و ادب فارسی بهعنوان نهادی با شعاع عملکردی فراملّی که برنامهریزیها و سیاستگذاریهای آن میتواند پیامدهای گستردهای، نه صرفاً در زمینۀ زبانی، بلکه در عرصههای اجتماعی و سیاسی نیز به همراه داشته باشد، بایستی پیوسته مورد نقد و ارزیابی درونی و بیرونی قرار گیرد تا با لحاظ کردن بازخوردهای ...
بیشتر
فرهنگستان زبان و ادب فارسی بهعنوان نهادی با شعاع عملکردی فراملّی که برنامهریزیها و سیاستگذاریهای آن میتواند پیامدهای گستردهای، نه صرفاً در زمینۀ زبانی، بلکه در عرصههای اجتماعی و سیاسی نیز به همراه داشته باشد، بایستی پیوسته مورد نقد و ارزیابی درونی و بیرونی قرار گیرد تا با لحاظ کردن بازخوردهای حاصل از آن، عملکرد و اثرگذاری بیشینه و بهینهای داشته باشد. در این راستا، پژوهش فعلی، با اتّخاذ رویکرد مدافعهای‑مشارکتی و نیز کاربست پارهای اصول و مفاهیم میانرشتهای سیاستگذاری و برنامهریزی زبانی به سازوکار حاکم بر ساختار این نهاد و بهویژه فرایند «واژهگزینی»، کوشیده تا ضمن عریانسازی از پارهای نارساییها و کاستیهای حاکم بر آن، توجّه متولیان و سیاستگذاران حوزۀ نگهداشت و گسترش نفوذ زبان فارسی را بیشازپیش به رفع آنها معطوف سازد. پژوهشگر با بهرهگیری از روش «سندکاوی کیفی» بر آن بوده تا فرایند خطی خطمشیگذاری زبانی در فرهنگستان را با دیدی انتقادی که لازمۀ اتّخاذ رهیافت مدافعهای‑مشارکتی است، تشریح و تحلیل نماید. یافتهها گواه آن است که فرهنگستان در عملکرد سیاستگذاری زبانی خود (نا)آگاهانه رویکردی «اثباتگرایانه» و «گاممحور» دنبال میکند که چنین رهیافتی میتواند باعث ایجاد نوعی دافعه و سازشناپذیری از ناحیۀ کارگزاران زبانی در سطوح و ساحتهای مختلف جامعه متکثّر ایران شود. از دیگر یافتههای این جستار پژوهشی میتوان به عدم بهرسمیتشناختن تضاد منافع در میان کارگزاران متعدّد و متکثّر عرصۀ سیاستگذاری زبانی در اسناد مورد تحلیل اشاره نمود. همچنین، اتّخاذ رویکرد «نخبهگرایانه»، بهویژه در مقولۀ واژهگزینی، منجر به عدم به رسمیت شناختن شمّ زبانی گویشوران بومی زبان، بهعنوان یک منبع ارزشمند گزینش، کاربرد و اقبالپذیری واژگان نو در فارسی شده است.
زهرا طاهری
چکیده
مقالۀ حاضر به بررسی مفاهیم «مسخِ واقعیت» و «خشونت» و تأثیر آن بر «دیگری نژادی» میپردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد مطالعات فرهنگی و بهرهگیری از نظریّات منتقدانی نظیر باتلر و ژیژک و تمرکز بر موضوعاتی نظیر «خشونت آشکار/سوبژکتیو»، «خشونت پنهان/ ابژکتیو» و «سوگ» در پی پاسخ به این پرسش ...
بیشتر
مقالۀ حاضر به بررسی مفاهیم «مسخِ واقعیت» و «خشونت» و تأثیر آن بر «دیگری نژادی» میپردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد مطالعات فرهنگی و بهرهگیری از نظریّات منتقدانی نظیر باتلر و ژیژک و تمرکز بر موضوعاتی نظیر «خشونت آشکار/سوبژکتیو»، «خشونت پنهان/ ابژکتیو» و «سوگ» در پی پاسخ به این پرسش بنیادی است که ساختار سیاسی آمریکایی، علیرغم داعیۀ دموکراسی و تساوی، از چه روشهایی در راستای حفظ ساختار سنّتی آپارتاید استفاده میکند؟ بدین منظور، رمان پسران نیکل (2019)، اثر کلسان وایتهد بررسی میشود تا با تمرکز بر انواع خشونت و روشهای «مسخِ واقعیت» به چگونگی حذف تدریجی «دیگری نژادی» و درنتیجه حفظ سلسلهمراتب قدرت بپردازد. چنین استدلال میشود که اعمال پدیدۀ «مسخِ واقعیت» علیه «دیگرینژادی»، نسخۀ افراطی «زیستسیاست» فوکویی است؛ چراکه همانند «زیستسیاست»، در این پدیده نیز قتلِ «دیگرینژادی» از سوی غرب با مصونیت قضایی همراه است؛ با این تفاوت که در پدیدۀ «مسخ واقعیت»، ماهیّت وجودیِ «دیگرینژادی» از همان ابتدای امر انکار میشود: یعنی، «دیگریِ» غرب ابتداً با مکانیسمهای بازنمایی، از ردۀ «انسانیت» خارج و سپس به «مرگ مدنی» دچار میشوند، بهطوریکه گویا هرگز فردی نبوده که زنده باشد تا قربانی جنایتی شود. درچنینحالتی، «دیگری» با کمترین هزینۀ سیاسی و درنتیجه بدون «سوگ» از اجتماع حذف میشود. گستردگی این امر، دال بر تقلیلیافتگی مفهوم «انسانیت» و خشونت عمیق ساختاری در عصر حاضر است.
رویا لطافتی؛ بیتا اکبری
چکیده
ادبیات عرفانی (ادب صوفیه) از حیث تنوع و غنا در فارسی و عربی اهمیت خاص دارد و همواره ترجمۀ آن مورد توجه بسیاری از مترجمان غربی بوده است. این نوع ادبی وجوه متعدد و مهمی دارد که شامل نظم، نثر، فلسفه، اخلاق، تاریخ، تفسیر، دعا، مناجات، حدیث و موسیقی است. لذا ترجمۀ آن نسبت به سایر متون سختتر و دارای ریزشهای بیشتری است. آنچه در این مقاله مورد ...
بیشتر
ادبیات عرفانی (ادب صوفیه) از حیث تنوع و غنا در فارسی و عربی اهمیت خاص دارد و همواره ترجمۀ آن مورد توجه بسیاری از مترجمان غربی بوده است. این نوع ادبی وجوه متعدد و مهمی دارد که شامل نظم، نثر، فلسفه، اخلاق، تاریخ، تفسیر، دعا، مناجات، حدیث و موسیقی است. لذا ترجمۀ آن نسبت به سایر متون سختتر و دارای ریزشهای بیشتری است. آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است، مشکلات پدید آمده به هنگام ترجمۀ متون عرفانی در بررسی کتاب «عبهرالعاشقین» اثر روزبهان بقلیشیرازی است. درست است که تعریف ترجمه برگردان متنی از زبان مبدأ به زبان مقصد بدون کوچکترین افزایش یا کاهشی در صورت و معنی آن متن می باشد، لیکن این تعریف فقط جنبۀ نظری دارد؛ زیرا هیچ پیامی را بدون تغییر در صورت و معنی آن نمیتوان از زبانی به زبان دیگر منتقل کرد بهخصوص آثار عرفانی روزبهان بقلی که دربردارندۀ جهانی پر رمز و راز است و خیالانگیز. آنچه تأثیر بسیار عمیقی بر خوانندۀ آثار روزبهان می گذارد، سبک اوست که برخی مواقع ترجمۀ آن به اندازه ترجمۀ آثار امام محمد غزالی دشوار است، از آن روی که آرایش و جملهبندیِ قویتر و ژرفتری دارد.
رویا عراقیان؛ بهزاد قنسولی؛ افسانه غنی زاده
چکیده
ماهیت بینرشتهای مطالعات ترجمه دیدگاههای وسیعی را در سالهای اخیر در حوزة تحقیق و پژوهش این رشته گشوده است. در این راستا، توجه نهتنها به سمت محصول نهایی ترجمه، بلکه به پردازش و نقشآفرینان اصلی آن معطوف شده است. از جمله این امور بررسی فرآیندهای شناختی و احساسی مترجمان است. با نظر به تأثیر در خور توجه مفهوم خودکارآمدی بر رفتار ...
بیشتر
ماهیت بینرشتهای مطالعات ترجمه دیدگاههای وسیعی را در سالهای اخیر در حوزة تحقیق و پژوهش این رشته گشوده است. در این راستا، توجه نهتنها به سمت محصول نهایی ترجمه، بلکه به پردازش و نقشآفرینان اصلی آن معطوف شده است. از جمله این امور بررسی فرآیندهای شناختی و احساسی مترجمان است. با نظر به تأثیر در خور توجه مفهوم خودکارآمدی بر رفتار و کنش افراد، پژوهش حاضر بر آن است تا رابطة میان خودکارآمدی مترجمان و راهبردهای حل مشکل در ترجمة آنها را مورد ارزیابی قرار دهد. بدینمنظور، دو پرسشنامه در زمینة مفاهیم پایهای خودکارآمدی و راهبردهای ترجمه طراحی شده و اعتبار آن را سنجیده شده است. هفتادو شش دانشجوی ارشد و دکتری ترجمه در این تحقیق شرکت کردند. نتایج تحلیل داده و محاسبات آماری رابطة معناداری را بین احساس خودکارآمدی مترجمان و راهبردهای حل مشکل در ترجمه آنها نشان داد. از آنجا که نقش باورهای کارآمدی مترجمان در گزینش و اعمال راهبردها در مواجهه با مشکل در فرآیند ترجمه حائز اهمیت است، یافتههای این پژوهش در آموزش و برنامة تحصیلی ترجمه مفید خواهد بود.
مهدی افخمی نیا؛ الله شکر اسداللهی؛ نعیمه کریم لو
چکیده
ناتالی ساروت (1900-1999م.) یکی از نویسندگان پیشگامِ رمان نو در فرانسه است. در تمام آثار ساروت، نوعی بیقاعدگی و آشفتگی از دیدگاه زبانی وجود دارد که ریشه در احساساتِ غیرقابل بیان دارد. این احساسات معادلِ پدیدهای به نام «تروپیسم» هستند. ساروت این واژه را از زیستشناسی وام گرفته است و آن را مجموعهای از تحرکات غیرقابلبیان و ناشناختهای ...
بیشتر
ناتالی ساروت (1900-1999م.) یکی از نویسندگان پیشگامِ رمان نو در فرانسه است. در تمام آثار ساروت، نوعی بیقاعدگی و آشفتگی از دیدگاه زبانی وجود دارد که ریشه در احساساتِ غیرقابل بیان دارد. این احساسات معادلِ پدیدهای به نام «تروپیسم» هستند. ساروت این واژه را از زیستشناسی وام گرفته است و آن را مجموعهای از تحرکات غیرقابلبیان و ناشناختهای تعریف میکند که در چشمبرهمزدنی به بخش خودآگاه ذهنمان هجوم میآورند و به منزلة شالوده و بنیادِ ژستها، گفتارها و احساساتی هستند که بروز میدهیم. در دیدگاه ساروت، زبان علاوه بر بخش بیرونی (ابراز بیرونی و آشکار پیام)، دارای بخش درونی است که برخلاف بخش بیرونی به مرحلة تولید پیام یا بهعبارتی «گفتهسازی» نرسیده است. این بخشِ درونی همان تحرکات غیرقابل تعریفی است که ساروت در تعریف تروپیسم بدان اشاره میکند. آشفتگیهای کلامی که در نوشتار ساروت مشهود است، ناشی از وجودِ همین زبان درونیِ عصیانگر و غیرقابل کنترل است که با قدرتی بسیار بیشتر از زبان قراردادی و بیرونی در جریان است. در حقیقت، تندادن به زبان قراردادی بهمعنایِ اجتماعی شدن و خواهان برقراریِ ارتباط بودن است اما مشکل شخصیتهای ساروتی از آنجا شروع میشود که نمیتوانند احساسات خود را در قالبِ زبان عادی و بیرونی بهطور کامل و بینقص انتقال دهند. زبان درونی آنها بهقدری قدرتمند است که زبان بیرونی را تحت تأثیر قرار داده و آن را دچار آشفتگی و اختلال میکند. در این مقاله بهطور اجمالی به بررسی تعدادی از این مشکلات ارتباطی میپردازیم که در اثر فشار زبان درونی، در گفتار شخصیتهای ساروتی ایجاد میشوند.
آموزش زبان
محمد خورسند؛ قاسم مدرسی
چکیده
بررسی حاضر، با بهکارگیری طرح تحقیقاتی تلفیقی، به بررسی عوامل پیشبینیکنندۀ پیشرفت تحصیلی در متغیرهای عواطف معلّم و نوازهگری برای یادگیرندگان زبان انگلیسی میپردازد. همچنین، این مطالعه نگرش دانشجویان دربارۀ نقش عواطف معلّم و نوازهگری در پیشرفت تحصیلیشان را میکاود. در این راستا، 232 دانشجوی زبان انگلیسی بر اساس نمونهگیری ...
بیشتر
بررسی حاضر، با بهکارگیری طرح تحقیقاتی تلفیقی، به بررسی عوامل پیشبینیکنندۀ پیشرفت تحصیلی در متغیرهای عواطف معلّم و نوازهگری برای یادگیرندگان زبان انگلیسی میپردازد. همچنین، این مطالعه نگرش دانشجویان دربارۀ نقش عواطف معلّم و نوازهگری در پیشرفت تحصیلیشان را میکاود. در این راستا، 232 دانشجوی زبان انگلیسی بر اساس نمونهگیری در دسترس و شش دانشجو هم در مرحلۀ کیفی بر اساس اشباع دادهها شرکت داشتند. برای سنجش عواطف معلّم و میزان نوازهای که دانشآموزان در کلاس دریافت میکنند، از پرسشنامههای معتبر مربوطه استفاده شد. نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطۀ معناداری بین عواطف معلّم، نوازهگری و پیشرفت تحصیلی برای دانشجویان مقطع کارشناسی رشتۀ زبان انگلیسی وجود دارد. همچنین، نتایج بهدستآمده از رگرسیون چندگانه نشان داد که عواطف معلّم پیشبینیکننده بهتری برای پیشرفت تحصیلی است. همچنین، نتایج کیفی این پژوهش، پس از مشخص کردن توافق و پایایی درونموضوعیِ دادههای بهدستآمده از مصاحبۀ نیمهساختاریافته، 11 مضمون مشترک به دست داد. نتایج نشان میدهد نوازهگری و نوازهشوندگی منجر به برقراری ارتباط مؤثرتر بین معلّم و زبانآموز میشود.
آموزش زبان
رضا پیشقدم؛ شیما ابراهیمی
چکیده
با توجّه به پیشرفت سریع فنّاوری در حوزههای شناختی، رباتیک و هوش مصنوعی و تشدید نیازهای معیشتی و رفاهی انسان، همچنین در سایۀ فراوانی و دسترسی سهل مطالب آموزشی در فضای مجازی، به نظر میرسد آموزش کلاسیک و سنّتی دیگر پاسخگوی نیازهای واقعی جامعه نیست و آموزش غیررسمی با تأکید بر فن و مهارت و خودکارسازی یادگیری، بر آموزش رسمی غلبه پیدا ...
بیشتر
با توجّه به پیشرفت سریع فنّاوری در حوزههای شناختی، رباتیک و هوش مصنوعی و تشدید نیازهای معیشتی و رفاهی انسان، همچنین در سایۀ فراوانی و دسترسی سهل مطالب آموزشی در فضای مجازی، به نظر میرسد آموزش کلاسیک و سنّتی دیگر پاسخگوی نیازهای واقعی جامعه نیست و آموزش غیررسمی با تأکید بر فن و مهارت و خودکارسازی یادگیری، بر آموزش رسمی غلبه پیدا کرده است. در این راستا، در نوشتار حاضر و برگرفته از نظرات برخی متخصصان آموزش، تلاش بر این است دو نوع از آموزش معرّفی و بررسی شود: الف: آموزش مبتنی بر چینش ذهنی (شامل دو نوع آموزش انباشت ذهنی و آموزشِ پرورش ذهنی) و ب: آموزش مبتنی بر چینش مغزی (شامل دو نوع آموزش مغزورزی و آموزش مغززایی). آموزش نوع نخست به اندیشیدن و اندیشهها و آموزش نوع دوم به دانش و مهارت مرتبط است. درواقع، با وجود نظامهای آموزشی هوشمند و فضای آنلاین حرکتی از سمت رویکردهای نرم، ذهنی، ارزشی و انسانی به سمت رویکردهای سخت، مغزی، معیشتی و ماشینی در حال رخ دادن است که باید در شرایط کنونی آموزش مورد توجّه متخصصان آموزشی، مدرّسان و مؤلفان کتابهای درسی قرار گیرد.
سمیه دل زنده روی؛ هلن اولیایی نیا
چکیده
هنگام بحث پیرامون سبک، چه در مطالعات ادبی و چه زبانشناختی، درواقع درمورد عادت های زبانی نویسنده سخن میگوییم. بدیندلیل میتوان به هر نویسنده سبک خاصی را نسبتداد و آن سبک را به اسم او نامگذاری کرد، بهعنوان مثال سبک شکسپیری، جویسی یا وولفی. باتوجه بهاینکه وجهیت و استفاده مکرراز افعال و قیود وجهی یکی از مؤلفههای کلیدی دنیای داستانیِ ...
بیشتر
هنگام بحث پیرامون سبک، چه در مطالعات ادبی و چه زبانشناختی، درواقع درمورد عادت های زبانی نویسنده سخن میگوییم. بدیندلیل میتوان به هر نویسنده سبک خاصی را نسبتداد و آن سبک را به اسم او نامگذاری کرد، بهعنوان مثال سبک شکسپیری، جویسی یا وولفی. باتوجه بهاینکه وجهیت و استفاده مکرراز افعال و قیود وجهی یکی از مؤلفههای کلیدی دنیای داستانیِ ترسیم شده در رمانِ The Waves است، پژوهش حاضر به بررسی این مسئله می پردازد که مترجمان چگونه این کلمات وجهی را ترجمه می کنند و آیا انتخاب های آنها بر دنیای داستانی متن اصلی تأثیر می گذارد و «حس» آنرا تغییر می دهد یا خیر. بدین منظور رمانِ The Waves نوشته ویرجینیا وولف و دو ترجمه فارسی آن خیزاب ها ترجمه پرویز داریوش (1356) وامواج ترجمه فرشاد نجفی پور (1377) انتخاب شدند و مدلِ بوسو (2004)،مبتنی بر مدل دستور وجهیتِ سیمپسون (1997)، جهت بررسی نحوه برگردان افعال وجهی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که وجهیت، یعنی الزامات شخصی، تصویر منفی، احتمالات، قابلیت ها و توانایی های شخصیت های رمان در ترجمه ها کمتر از متن اصلی موردتأکید هستند اما داریوش در مقایسه با نجفی پور آن ها را به صورت نظام مندتری ترجمه کرده است.
الهام فاضلی حقپناه؛ مسعود خوشسلیقه
چکیده
پژوهش کیفی پیشِ رو، در پی کشف و توصیف دلایل علاقه و گرایش مخاطبان ایرانی به فیلمها و سریالهای کرهای و تولید طرفدارزیرنویس و زیرنویس برای این محصولات تلویزیونی بوده است. برای رسیدن به این هدف، مجموعهای از اطلاعات توصیفی و شناختی، از مصاحبه با 26 شرکتکنندة منتخب فعال در حوزة تولید طرفدارزیرنویس محصولات کرهای شامل بیست خانم ...
بیشتر
پژوهش کیفی پیشِ رو، در پی کشف و توصیف دلایل علاقه و گرایش مخاطبان ایرانی به فیلمها و سریالهای کرهای و تولید طرفدارزیرنویس و زیرنویس برای این محصولات تلویزیونی بوده است. برای رسیدن به این هدف، مجموعهای از اطلاعات توصیفی و شناختی، از مصاحبه با 26 شرکتکنندة منتخب فعال در حوزة تولید طرفدارزیرنویس محصولات کرهای شامل بیست خانم و شش آقا و اطلاعات بهدستآمده از تجربیات و مشاهدات پژوهشگر بهعنوان یکی از تولیدکنندگان طرفدارزیرنویس در این حوزه گردآوری شده و با تکیه بر نظریة دادهبنیاد تحلیل شده است. بازة سنی شرکتکنندگان 14 تا 45 سال است. سابقة فعالیت آنها در این حوزه یک تا ده سال بوده و اکثراً دارای تحصیلات آکادمیک در رشتههای فنیمهندسی یا مرتبط با علوم تجربی است. یافتههای حاصل از این پژوهش نشان داد که اکثریت طیف تولیدکنندگان ایرانی فعال در حوزة طرفدارزیرنویس فارسی فیلمها و سریالهای کرهای هوادارن فرهنگ و محصولات رسانهای کشور کره بوده که دلیل اصلی علاقة خود به این محصولات را تشابه فرهنگی و استفادة مناسب فیلمسازان کرهای از مفاهیم شرقی در کنار تکنیکهای بهروز فیلمسازی، به دور از مضامین پوچ غیراخلاقی عنوان نمودند. این افراد با تولید طرفدارزیرنویس فارسی برای این فیلمها و سریالها، علاوه بر رفع نیاز دیگر علاقهمندان ناآشنا به زبان کرهای و انگلیسی به زیرنویس فارسی این محصولات، از بازیگر مورد علاقه و محصول رسانهای محبوبشان نیز حمایت میکنند.
زهرا طاهری
چکیده
مقالۀ حاضر به بررسی «ریزوسفییر» و نقش آن در چالش ساختار حاکم و جغرافیای فرهنگی میپردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد «چپنوگرا» و بهرهگیری از منتقدانی نظیر دلوز، گاتاری و فوکو و تمرکز بر مقولههای «شیزوئید»، «کولی» و مفاهیمی نظیر «بازقلمروسازی» در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه «ادبیّات ...
بیشتر
مقالۀ حاضر به بررسی «ریزوسفییر» و نقش آن در چالش ساختار حاکم و جغرافیای فرهنگی میپردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد «چپنوگرا» و بهرهگیری از منتقدانی نظیر دلوز، گاتاری و فوکو و تمرکز بر مقولههای «شیزوئید»، «کولی» و مفاهیمی نظیر «بازقلمروسازی» در پی پاسخ به این پرسش است که چگونه «ادبیّات اقلیت» با جایگزینی «ساختار/مکانیسم» ادیپی با «ماشین» ضد ادیپی میتواند مقولۀ هستیشناختی گفتمان نئولیبرالیسمی را به چالش کشد و نوعی سیّالیّت «ریزوسفییری» بیافریند؟ بدین منظور رمان در وستمیلز (2019) نوشتۀ دیشون چارلز وینزلو بررسی میشود تا با تمرکز بر مفاهیمی نظیر «هتروتوپیا»، «بدن بدون اندام» و «گریزگاهها»، ساختار خانوادگی متفاوتی از آنچه تحت تأثیر گفتمان کاپیتالیسمی شکل گرفته به تصویر کشد؛ ساختاری که با تأکید بر سیّالیّت، تقلیل فرد بهصرف بُعد اجتماعی (گفتمان ادیپی) را به چالش میکشد و میکوشد مفهوم نوینی از دموکراسی به دست دهد که مبتنی بر ساختار درختی نیست. استدلال میشود که با رهایی از قید دوانگارهها، علاوه بر جایگزینی گفتمان لیبرالیسمی با «سیاستهای خرد»، هویّت نیز به امری سیّال بدل میشود تا «همنشست» و رابطۀ افقی مبنای روابط انسانی شود.
غلامرضا تجویدی؛ پروانه معاذالهی
چکیده
مقطع تاریخی بین 1320 تا 1345 بهلحاظ افت و خیزهای سیاسی و ظهور گرایشهای فکری متنوع در تاریخ معاصر ایران بسیار حاﺋز اهمیت است. در این مسیر، مترجمان نیز بهمثابۀ عاملان اجتماعی که با بافت اجتماعی این دوره پیوند محکمی داشتهاند، از این افت و خیزها و گرایشهای فکری تأثیر پذیرفته یا بر آنها تأثیرگذاشتهاند. پژوهش حاضر بر آن است تا رابطۀ ...
بیشتر
مقطع تاریخی بین 1320 تا 1345 بهلحاظ افت و خیزهای سیاسی و ظهور گرایشهای فکری متنوع در تاریخ معاصر ایران بسیار حاﺋز اهمیت است. در این مسیر، مترجمان نیز بهمثابۀ عاملان اجتماعی که با بافت اجتماعی این دوره پیوند محکمی داشتهاند، از این افت و خیزها و گرایشهای فکری تأثیر پذیرفته یا بر آنها تأثیرگذاشتهاند. پژوهش حاضر بر آن است تا رابطۀ بین رفتار مترجمان و ساختارهای اجتماعی فرهنگی حاکم بر آنان را در قالب نظریۀ جامعهشناسی تولیدات فرهنگی بررسی نماید. به این منظور، با استفاده از دو مفهوم اصلی عادتواره و میدان در این نظریه، سیر تحول نشر کتاب در ایران و نقش مترجمان در این سیر مورد مطالعه قرار میگیرد و بهفراخور مطالب گردآوری شده تأثیر صنعت نشر بر شکلگیری عادتوارۀ مترجمان نیز بررسی میشود. در نهایت، چنین بهنظر میرسد که هرچه میدان قدرت و بهتبع آن میدان تولیدات فرهنگی زمینه را برای ظهور میدان نشر به شکل یک میدان مستقل و سلسلهمراتبی بیشتر فراهم کنند، تأثیرگذاری این میدان بر عادتوارۀ مترجمان بیشتر میشود.
رویا لطافتی؛ نفیسه علی پور
چکیده
ره آورد اصلی زبان و ترجمه به عنوان یکی از مهم ترین عناصر جامعه در حیات بخشیدن به زندگی جوامع انسانی، شناختن فرهنگ های دیگر و شناساندن فرهنگ و زبان هر کشور است. تبادل و غنای فرهنگی ثمرة مستقیم ترجمه می باشد. صوت واژه ها دسته ای از کلمات تغییرناپذیر در زبان فرانسه هستند که امکان بیان احساسات (شادی، خشم، تعجب، ناراحتی، تحسین، درد و...) را ...
بیشتر
ره آورد اصلی زبان و ترجمه به عنوان یکی از مهم ترین عناصر جامعه در حیات بخشیدن به زندگی جوامع انسانی، شناختن فرهنگ های دیگر و شناساندن فرهنگ و زبان هر کشور است. تبادل و غنای فرهنگی ثمرة مستقیم ترجمه می باشد. صوت واژه ها دسته ای از کلمات تغییرناپذیر در زبان فرانسه هستند که امکان بیان احساسات (شادی، خشم، تعجب، ناراحتی، تحسین، درد و...) را برای گوینده فراهم می آورند. اگر این واژه ها ارزش اختصاص دادن دسته بندی خاصی در گرامر را نداشته باشند، ولی نقشی آشکاری در انتقال مفهوم و معنا ایفا می کنند. همین امر باعث می شود در بحث ترجمه از اهمیت اساسی و ویژه ای برخوردار باشند. ازآنجایی که این واژه ها بار فرهنگی زیادی دارند، در برگردان از خود مقاومت نشان می دهند و همین امر باعث می شود در ترجمة آن ها به شناخت کامل فرهنگی و زبانی نیاز باشد. در این مقاله، کتاب شازده کوچولو نوشتة آنتوان دو سنت اگزوپری را به عنوان پیکرة مورد بررسی انتخاب می کنیم و به واکاوی صوت واژه ها در ترجمه های شاملو، قاضی و نجفی می پردازیم. بررسی می کنیم که آیا برگردان مترجمان در فارسی برای خوانندگان قابل فهم است و تاچه حد مترجم به نویسنده وفادار بوده است. درنهایت، ترجمة پیشنهادی خود را ارائه می دهیم.
بهروز احمدزاده بیانی
چکیده
نظریات تئودور آدورنو و والتر بنیامین در خصوص هنر با راهبرد ترجمة متون ادبی ارتباط معنی دار دارد. هر دو نظریهپرداز به حقیقت هنری اعتقاد دارند، اما تفاوت آنها در چگونگی درک و انتقال حقیقت و حس هنری است بهطوریکه دیالکتیک هنری میان فرم و محتوا حفظ شود. بنابراین ترجمة ادبی فراتر از یک ترجمه خوب تنها به انتقال صحیح پیام محدود نمیشود ...
بیشتر
نظریات تئودور آدورنو و والتر بنیامین در خصوص هنر با راهبرد ترجمة متون ادبی ارتباط معنی دار دارد. هر دو نظریهپرداز به حقیقت هنری اعتقاد دارند، اما تفاوت آنها در چگونگی درک و انتقال حقیقت و حس هنری است بهطوریکه دیالکتیک هنری میان فرم و محتوا حفظ شود. بنابراین ترجمة ادبی فراتر از یک ترجمه خوب تنها به انتقال صحیح پیام محدود نمیشود بلکه میزان تأثیر و تداوم اثر در فرهنگ مقصد معیار است. اینچنین وظایف مترجم ملزم به درک حقیقت هنری و رویارویی با چالشهایی است که نیازمند راهکارهای نظری در زیباشناسی، تفسیر و ترجمه میباشد. بنیامین با نظریة «هنر بازتولیدپذیر» بر مدل ترجمة بینِ خطی تأکید دارد تا حس منحصربهفرد مفاهیم هنری را آزاد سازد و از آن برای آگاهیبخشی به مردم استفاده کند، اما آدورنو با ارائة نظریة دیالکتیک منفی بر تداوم حقیقت هنر و بیقالب بودن آن تأکید دارد که این دیدگاه با ترجمة تفسیری مطابقت دارد. در این مقاله ایدئولوژی مترجمان مختلف رمان ناتور دشت در درک و انتقال لحن، حس و پیام اثر با توجه به مشابهت اثر با نظریات انتقادی بنیامین و آدورنو مورد بحث و بررسی قرار گرفت. ترجمة محمد نجفی نهتنها از نظر امانتداری در لحن با نظریة بازتولید هنری بنیامین همخوانی دارد، بلکه از نظر همانندسازی دیالکتیک هنری، با نظریة دیالکتیک متفی آدورنو همخوانی دارد و موفقتر از سایر ترجمهها میباشد.
محمد صادق کنویسی؛ الهام رجب دری
چکیده
هدف پژوهش پیش رو بررسی ترجیح بینندگان غربی به زیرنویس نام غذاها در فیلمهای ایرانی است. بدینمنظور، پیکرهای شامل 30 فیلم ایرانی و زیرنویس رسمی انگلیسی آنها برای استخراج نام غذاها و تکنیک ترجمه بهکاررفته بررسی شد. برای جمعآوری دادههای پژوهش، پرسشنامهای طراحی شد و در اختیار تعداد 223 بینندة غربی قرار گرفت. نظریة ناپیدایی ...
بیشتر
هدف پژوهش پیش رو بررسی ترجیح بینندگان غربی به زیرنویس نام غذاها در فیلمهای ایرانی است. بدینمنظور، پیکرهای شامل 30 فیلم ایرانی و زیرنویس رسمی انگلیسی آنها برای استخراج نام غذاها و تکنیک ترجمه بهکاررفته بررسی شد. برای جمعآوری دادههای پژوهش، پرسشنامهای طراحی شد و در اختیار تعداد 223 بینندة غربی قرار گرفت. نظریة ناپیدایی ونوتی (1995/2008) و رویکردهای غرابتگرا و بومیگرای وی برای تحلیل نظر بینندگان بهکار رفت. نتایج بهدستآمده نشاندهندة رویکردی بومیگرا در زیرنویس نام غذاها در فیلمهای ایرانی است. در مقابل، نتایج پژوهش حاکی از این است که بینندگان غربی رویکرد غرابتگرا در ترجمة نام غذاها در زیرنویس فیلمهای ایرانی را ترجیح میدهند. با توجه به تحلیل نتایج، ترجمهای غرابتگرا برای ترجمه نام غذاها در زیرنویس فیلمهای ایرانی پیشنهاد میشود. این نوع رویکرد نهتنها با ترجیح بینندة غربی همراستاست و انتظار وی را برآورده میکند، بلکه با حفظ تصویری از هویت ملی و فرهنگی ایرانی، میتواند به گفتمان دوطرفة فرهنگی در روابط نامتوازن قدرت در جوامع امروز تبدیل شود.