دانشگاه فردوسی مشهد
مطالعات زبان و ترجمه
2228-5202
2383-2878
50
4
2018
01
21
رویکردی نو از طریق ترجمه برای تحلیل تاریخی انتقال گفتمانها و نظریهها
1
24
FA
مرضیه
ملکشاهی
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
m.malekshahi1983@gmail.com
علی
خزاعی فرید
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
khazaeefarid@um.ac.ir
10.22067/lts.v50i4.66363
ترجمه نقش بسیار مهمی در تحول تفکر ایرانیان در دوران معاصر داشته است. با وجود این، در زبان فارسی پژوهشهای تاریخی اندکی دربارة چگونگی انتقال تفکرات وگفتمانهای غربی و شیوة دریافت آنها صورت گرفته و در همین پژوهشهای اندک نیز اغلب ذکری از ترجمه و نقش مترجمان و دیگر عاملان ترجمه به میان نیامده است. مقالة حاضر میکوشد بر انتقال گفتمانهای معاصر بهعنوان حوزةای مهم در تاریخنگاری ترجمه در ایران تأکید کرده و آن را بهعنوان حوزهای ضروری برای پژوهش به محققان مطالعات ترجمه پیشنهاد کند. در این راستا از میان متدلوژیهای مختلف حوزة تاریخنگاری، «تاریخنگاری دریافت» که یکی از اشکال «نظریة دریافت» میباشد و در حوزة مطالعات تاریخی بهکار گرفته شده است، بهعنوان یکی از رویکردهای مناسب برای بررسی انتقال گفتمانها در ایران پیشنهاد میشود. بدینمنظور ابتدا برخی آرا دربارة انتقال گفتمانها را مطرح کرده و سپس به مباحث جاری در حوزة تاریخنگاری ترجمه اشاره میکنیم و در پایان به شرح و بسط نظریة دریافت و کاربرد آن در حوزة تاریخنگاری ترجمه، بهویژه بررسی تاریخی انتقال گفتمانها از طریق ترجمه، میپردازیم.
تاریخ,ترجمه,انتقال گفتمان,نظریه دریافت,تاریخ نگاری دریافت
https://jlts.um.ac.ir/article_29108.html
https://jlts.um.ac.ir/article_29108_ac976dcb1980c7576b157e2615d1e8a1.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
مطالعات زبان و ترجمه
2228-5202
2383-2878
50
4
2018
01
21
بررسی محتوای نگارشی در کتابهای فارسی راهنمایی و دبیرستان و مقایسة آن با کتابهای انگلیسی
25
54
FA
ژیلا
قائمی
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
jghaemi938@yahoo.com
رضا
پیش قدم
رضا پیشقدم
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
pishghadam@um.ac.ir
10.22067/lts.v50i4.25091
نگارش بهعنوان بخشی از زبانشناسی کاربردی، از اهمیت خاصی برخوردار است. با توجه به نقش اساسی که کتابهای درسی در بافت آموزشی ایفا میکنند و با تکیه بر این مهم که یادگیری صحیح و بنیادی مهارتهای نگارشی، راهی برای رسیدن به استقلال و خودکفایی در حوزههای کاربردی زبان بهخصوص در راستای ارتباطات علمی، ادبی و فرهنگی بهشمار میآید، این پژوهش به جنبههای آموزشی مربوط به نگارش در کتابهای فارسی دورههای راهنمایی و دبیرستان میپردازد؛ همچنین آنها را با کتابهای نگارش انگلیسی که در حال حاضر در دانشگاهها تدریس میشوند مقایسه میکند. این پژوهش مقایسهای، سه جنبة تقسیم موضوعات، ترتیب موضوعات و نحوة ارائة مطالب نگارشی را شامل میشود. نتایج حاصل، درصد فراوانی مطالب مربوط به نگارش در سه دورة راهنمایی در قالب نکتهپردازی و در دورة متوسطه در قالب درس، ناهماهنگی در ترتیب موضوعات و از همه مهمتر کمرنگ بودن اصل فرآیندمحوری در نحوة ارائة موضوعات نگارشی در کتابهای درسی فارسی است.
نگارش فارسی,نگارش انگلیسی,تقسیم موضوعات,ترتیب موضوعات,اصل فرایند محوری
https://jlts.um.ac.ir/article_29137.html
https://jlts.um.ac.ir/article_29137_6ffa172188717ee7c27e52bf105c4103.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
مطالعات زبان و ترجمه
2228-5202
2383-2878
50
4
2018
01
21
میان قوم نگاری و ادبیات: میشل لریس
55
71
FA
سارینه
طروسیان
گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
sarine.torossian@gmail.com
دومینیک
کارنوا ترابی
گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
dcarnoy.torabi@gmail.com
10.22067/lts.v50i4.68652
قرن بیستم آبستن تغییر و تحولات عظیم سیاسی و اجتماعی بوده است. ادبیات، هنر و علم نیز متأثر از وضعیت حاکم بر جامعه بودهاند. در اروپا، بهخصوص در فرانسه، نویسندگان بسیاری چه با آثارشان و چه با موضعگیریهایشان در عرصههای گوناگون، نام خود را در تاریخ ثبت کردهاند. ژولین میشل لریس از آن معدود نویسندگانیست که بهدلیل حضور مستمرشان در طول قرن، ردپای محونشدنی از خود بهجای گذاشته است. منتقدان معمولاً برای تعیین جایگاهی برای او دچار مشکل میشوند و موقعیت ثابت و مشخصی را برایش نتوانستهاند در نظر بگیرند. عدهای او را شرححالنویس و شاعری متبحر میدانند که توانست تحولی عظیم در نگاه «خود» و استفاده از زبان، ایجاد کند. عدهای دیگر نیز، بهواسطة تحقیقات گستردهاش بر روی زبان، آداب و رسوم اقوام آفریقایی او را قومنگاری شایسته مینامند. ولی آیا نمیتوان ادعا کرد که این دو قلمرو نزد لریس نهتنها مغایرتی با یکدیگر ندارند، بلکه ردپایی از هر کدام در دیگری یافت میشود؟ بهعبارتی، آیا شعر و قومشعر، آنطور که میشل بوژور میگوید، مکمل یکدیگر و جداناپذیر نیستند؟
میشل لریس,ادبیات,قوم نگاری
https://jlts.um.ac.ir/article_29170.html
https://jlts.um.ac.ir/article_29170_c4a481db754e937ee5a188c75490b2a0.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
مطالعات زبان و ترجمه
2228-5202
2383-2878
50
4
2018
01
21
رواسازی و بررسی پایایی پرسشنامۀ فارسی هیجانها برای معلمان زبان انگلیسی در ایران
73
89
FA
غلام حسن
خواجوی
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
hkhajavy@gmail.com
بهزاد
قنسولی
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
ghonsooly@um.ac.ir
آذر
حسینی فاطمی
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
hfatemi@um.ac.ir
10.22067/lts.v50i4.50262
هدف پژوهش حاضر، طراحی و رواسازی پرسشنامهای برای سنجش هیجانها معلمهاست. بدینمنظور، پرسشنامهای آنلاین تهیه شد که 326 معلم زبان انگلیسی در شهرهای مختلف ایران به آن جواب دادند. برای رواسازی پرسشنامه از دو روش نظریه کلاسیک اندازهگیری و نظریة پاسخسؤال استفاده شد. ابتدا، تکبعدی بودن پرسشنامه با تحلیل رش بررسی شد. سپس، تحلیل عاملی اکتشافی بر روی دادهها انجام شد که شش خردهمقیاس را نشان داد. سپس، تحلیل عاملی تأییدی بر روی مدلی ششعاملی انجام شد که در نهایت روایی پرسشنامه را تأیید کرد. همچنین بهمنظور برسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد.
هیجانات,تحلیل رش,تحلیل عاملی اکتشافی,تحلیل عاملی تاییدی
https://jlts.um.ac.ir/article_29214.html
https://jlts.um.ac.ir/article_29214_72606d2f536bf373cc43cf0c87020b9e.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
مطالعات زبان و ترجمه
2228-5202
2383-2878
50
4
2018
01
21
تزئینهای اسطورهای در افسانة سن ژولین مهماننواز اثرگوستاو فلوبر با تکیه بر اسطوره-نقد و اسطوره- تحلیل
91
111
FA
علی
عباسی
گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
aliabbassi1344@yahoo.fr
جعفر جهانگیر
میرزا حسابی
گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
jaf.mirza_hessabi@iauctb.ac.ir
10.22067/lts.v50i4.67178
هدف از این مقاله ارائه روششناسی ژیلبر دوران و پیاده کردن آن بهصورتی روشمند و علمی روی اثری از گوستاو فلوبر (سه قصه، افسانة سن ژولین مهماننواز) است. در واقع، با تحلیل این اثر، هدف یافتن معنا از خلال این اثر است. نگارندگان این مقاله سعی دارند این روایت را بر اساس روش اسطوره-نقد و اسطوره-تحلیل بررسی کنند تا بتوانند به این پرسش پاسخ دهند: نظام تخیلی فلوبر در این روایت چگونه تولید معنا میکند؟ این نظام تخیلی الهام گرفته از کدام اسطوره است؟ و چرا این یا آن تصویر به ذهن تحمیل شده است و چه تصاویر دیگری را بهصورت بافتی فرا میخواند یا چه نحو تخیلی را نشان میدهد. برای پاسخ به این پرسش بنیادین فرض را بر این گذاشتهایم که از آنجائی که هر اثر ناب ادبی الهام گرفته از بافت گفتمانی و فرهنگی خود است و الهام گرفته از اسطورههای همان فرهنگ است، پس بخش اول این اثر باید از اسطورههای قهرمانی و بخش دوم آن باید از اسطورههای مذهبی شکل گرفته باشد.
اسطوره-تحلیل,اسطورۀ نقد,تخیل,ساختارهای اسرارآمیز,ساختارهای چرخهای,ساختارهای قهرمانی
https://jlts.um.ac.ir/article_29274.html
https://jlts.um.ac.ir/article_29274_00c4ea75758cb031f7ac9464a372c6ec.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
مطالعات زبان و ترجمه
2228-5202
2383-2878
50
4
2018
01
21
بررسی دگرگونی معنا در صنعت بدیعیِ ایهام از منظر زبانشناختی
113
137
FA
سیدجواد
مرتضایی
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
gmortezaie@ferdowsi.um.ac.ir
فرزاد
قائمی
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
ghaemi-f@ferdowsi.um.ac.ir
داوود
عمارتی مقدم
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه نیشابور، نیشابور، ایران
demarati@gmail.com
غلامرضا
کاظمی
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
kazemi_fanni@yahoo.com
10.22067/lts.v50i4.65407
نظام نشانهای زبان، یکـی از نظـامهـای نشـانهای ارتبـاطی است و در هر واقعة ارتباطی، مجموعهای از نـظامهـای نشانهای، از رمزگـانهـای مـختلـف مـنطقـی، اجتماعی و زیباییشناختی، با میزان برجستگی متفاوت با هم در تعامل هستند. واحدهای زبـانی نیز ممکن است یکی از عناصر نشانهای دخیل در ارتباط باشد و بسته به رمزگان فراخـوانیشـده و هدف واقعة ارتباطی، در یکـی از سـطوح لفظی، مورد استفاده قرار گیـرد. یکی از این واحدهای رمزگانیِ زبان در قالب صنعت بدیعی به نام ایهام ظاهر میشود. ایهام از دیرباز محل اختلاف صاحبنظران حوزة زبانشناسی و بلاغت ادبی بوده است و نظریههای گوناگونی در اینباره وجود دارد؛ با وجود این، آنگونه که شایسته و بایسته است، گامی درخور جهت آشکارگریِ شیوة دلالت در این مقولة بدیعی و بازنماییِ شیوههای بهکارگیریِ آن براساس ناخودآگاه بشری، برداشته نشده است و بیشتر به یادکرد تعریفی یگانه و سطحی، بههمراه ذکر شاهدمثالهایی، بسنده کردهاند. در این مقاله جایگاه صنعت ایهام بهعنوان یکی از نظامهای نشانهای با رمزگان زیباییشناختی بررسی میگردد و در ادامه به چیستیِ شیوة برقراری ارتباط و نیز چگونگیِ دلالت لفظ بر معنا، در حوزة علم نشانهشناسی، پرداخته میشود.
بدیع,ایهام,نشانه شناسی,هنجارفرازی,زیبایی شناختی
https://jlts.um.ac.ir/article_29304.html
https://jlts.um.ac.ir/article_29304_fb696431d9f5c055e53dc724995eef97.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
مطالعات زبان و ترجمه
2228-5202
2383-2878
50
4
2018
01
21
بررسی روایتشناختی مقدمۀ مترجمان بر آثار داستانی ترجمهشده در ایران
140
167
FA
مریم
حسین زاده
گروه مطالعات ترجمه، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران
mrmhoseinzadeh@gmail.com
10.22067/lts.v50i4.67972
مترجم بهعنوان روایت شخصی مترجم، از مسائل مهم اما مغفول مانده در مطالعات ترجمه در ایران است. مطالعۀ حاضر به بررسی روایت مقدمههای مترجمان بر آثار داستانی ترجمهشده توسط آنها از زبانهای گوناگون به فارسی در طول شش دهه (1330-۱۳۹۰) در ایران میپردازد. به این منظور سه سؤال برای پاسخ به چیستی روایتهای مترجمان در این مقدمهها، چگونگی تغییر این روایتها در طول شش دهه در ایران و تفسیر کارکردگرایانة این تغییرات مطرح شده است. پیکرة مورد استفاده در این تحقیق شامل صد و چهار اثر داستانی، اعم از رمان و مجموعه داستان، میباشد که بهشیوۀ نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند و در سه سطح فرم، محتوا و کارکرد بررسی شدند. یافتههای تحقیق تغییرات معناداری را در روایت مترجمان در طول شش دهه نشان داده است.
مقدمهء مترجم,پیرامتن,نظریۀ روایت
https://jlts.um.ac.ir/article_29343.html
https://jlts.um.ac.ir/article_29343_e624580e7462b305826759b3cec4ab7d.pdf
دانشگاه فردوسی مشهد
مطالعات زبان و ترجمه
2228-5202
2383-2878
50
4
2018
01
21
تبعات اجتماعیفرهنگی آموزش زبان انگلیسی: آسیبشناسی و ارائۀ مدل چهار وجهی
169
192
FA
مهشید
رضائیان
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
mahshid.rezaeyan@yahoo.com
شیما
قهاری
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
ghahary@uk.ac.ir
مهدی
دهمرده
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
dahmardeh@ut.ac.ir
10.22067/lts.v50i4.53349
گسترش و یادگیری زبان انگلیسی در سطح جهانی همواره با پیامدهای اجتماعی مثبت از جمله آشنایی با آداب و رسوم بومیان گفتمان غالب، افزایش سازگاری و پذیرش تفاوتهای بین فرهنگی، شناخت بهتر ارزشهای بومی و تبعات منفی شامل گرایش به فرهنگ بیگانه و فاصله از فرهنگ بومی همراه بوده است. هدف از این پژوهش بررسی نقش رشتۀ زبان انگلیسی در تعیین شخصیت فردیاجتماعی دانشجویان میباشد؛ لذا متغیر مستقل رشته تحصیلی و متغیرهای وابسته مشتمل بر سازگاری اجتماعی، هوش فرهنگی، وابستگی به فرهنگ مادری و ادب و احترام میباشند. دادههای تحقیق از دویست دانشجو در دو زیرگروه زبان و سایر رشتهها با پاسخگویی به آزمونهای وابستگی به فرهنگ مادری، هوش فرهنگی، سازگاری اجتماعی و ادب گردآوری شدند. تحلیل دادهها با استفاده از تحلیل واریانس یکطرفه نشان داد دو گروه مورد مطالعه از حیث هوش فرهنگی، ادب و احترام و وابستگی به فرهنگ مادری متفاوت و در آزمون سازگاری اجتماعی یکسانندد. تحقیق حاضر سعی داشته از منظری انتقادی به اهمیت بومیسازی مطالب درسی و آگاهی بخشی به دانشجویان رشتههای زبان خارجی در زمینة اولویت قرار دادن ارزشهای بومی ضمن پذیرش و احترام به تفاوتهای موجود بپردازد.
وابستگی به فرهنگ مادری,هوش فرهنگی,سازگاری اجتماعی,مفهوم ادب و احترام,نظریۀ نسبیت زبانی
https://jlts.um.ac.ir/article_29381.html
https://jlts.um.ac.ir/article_29381_fc118f2d0e22ea56f41c0976b5a30aea.pdf