ORIGINAL_ARTICLE
گرایش به سبک اسمی در متون ترجمه شدۀ توضیحی
در طول یکصد و پنجاه سال اخیر، در نتیجة ترجمه های بسیار زیادی که از زبان های دیگر، به ویژه انگلیسی، به زبان فارسی شده است، برخی از هنجارهای زبانی تغییر کرده اند یا دست کم دستخوش تغییر شده اند. سبک اسمی یکی از مهم ترین ویژگی های نحوی زبان است که مانند هر ویژگی نحوی دیگر ممکن است ازطریق ترجمه به زبان مقصد انتقال یابد؛ درحالی که به نظر می رسد در زبان فارسی، سبک غالب، سبک فعلی است. هدف از انجام تحقیق حاضر، یافتن پاسخ برای این سؤال است که با توجه به شیوة لفظ گرایی که در غالب ترجمه ها دیده می شود، آیا احتمال گرایش به سبک اسمی در متون ترجمه شدۀ توضیحی وجود دارد. نتایج تحقیق نشان داد که در متون تألیفی و ترجمه های نویسندگان و مترجمان توانا، گرایش به سبک فعلی می باشد و فراوانی جملات اسمی بسیار کم است؛ ولی در ترجمه های مترجمان تازه کار، فراوانی جملات اسمی بیشتر است. همچنین، در این تحقیق، تعدادی از جملات اسمی را که در ترجمه های مترجمان تازه کار وجود داشت، به صورت فعلی نوشتیم و از 130 نفر از دانشجویان خواستیم که تا آن صورتی را که به نظرشان فارسی تر و واضح تر می آید، انتخاب نمایند. نتیجة این بررسی نیز نشان داد که این افراد جملات فعلی را بر جملات اسمی ترجیح می دهند.
https://jlts.um.ac.ir/article_25673_e906788c372aebd87f42dbb906af6650.pdf
2014-03-21
1
17
10.22067/lts.v47i1.42874
اسمی سازی
سبک اسمی
سبک فعلی
جملۀ اسمی
جملۀ فعلی
الناز
پاکار
elnaz.pakar@yahoo.com
1
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
LEAD_AUTHOR
علی
خزاعی فرید
khazaeefarid@um.ac.ir
2
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
اشعار تی. اس. الیوت در زبان فارسی: بررسی موردی ترجمة استعاره ها در «سرزمین بی حاصل»
در مقالة حاضر، با به کارگیری نظریه های ترجمة مرتبط با استعاره که پیتر نیومارک (1998) در زبان انگلیسی و سیروس شمیسا (1386) در زبان فارسی ارائه کرده اند، به بررسی مقایسه ای شعر «سرزمین بی حاصل» از تی. اس. الیوت با ترجمه های فارسی متناظر با شعر ذکرشده پرداخته شده است. متأسفانه، در زبان فارسی، چارچوبی برای ترجمة استعاره ها وجود ندارد. در بررسی حاضر، ارائة استعاره با توجه به بازنمایی ها در تلمیحات شعر یادشده، بررسی شده است. در روند ترجمة این شعر، شواهد قانع کننده ای وجود دارند که مترجمان از ترجمه های پیش از خود به نوعی تقلید کرده اند. علاوه بر این، با بررسی اطلاعات آماری ترجمه های انجام شده، می توان نتیجه گرفت که شباهت های چشمگیری بین استعارة مرده در انگلیسی با استعارة تبعیه در فارسی، استعارة ابتکاری در انگلیسی با استعارة بعید در فارسی و استعارة اقتباسی در انگلیسی با استعاره مرکب در فارسی وجود دارد؛ اما چنین به نظر می رسد که مترجمان در یافتن معادل برای دیگر استعاره ها در هر دو زبان با مشکل بزرگی مواجه هستند.
https://jlts.um.ac.ir/article_25696_ded94134b30159ea052ee9e8b8d13f15.pdf
2014-03-21
19
36
10.22067/lts.v47i1.42875
راهکارهای ترجمه
«سرزمین بی حاصل»
تی. اس. الیوت
شعر مدرن
استعاره
سیدبختیار
سجادی
b.sadjadi@uok.ac.ir
1
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
LEAD_AUTHOR
ناصر
رستمی
n.rostami2012@gmail.com
2
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، آذربایجان شرقی، تبریز، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
تجلی رند حافظ در آثار آندره ژید
به روایت حافظ، رند، انسان برتر یا انسان کامل است و همانطورکه از متن دیوان حافظ برمی آید، شخصیتی در ظاهر متناقض و در باطن متعادل است و اهل هیچ افراط و تفریطی نیست. برای آندره ژید، حافظ نمونة کامل هنرمندی بود که می توانست سرمشق قرار گیرد. ژید نیز مانند حافظ می خواست به اوج وارستگی برسد و میل داشت تا مائده-های زمینی مانند دیوان حافظ، رسالة وارستگی به شمار آید. این نویسندة فرانسوی با حافظ هم آواز می شود و «رند» خود را در هیئت «منالک» به تصویر می کشد. در این مقاله درپی یافتن ویژگی های همسان میان «رند» در غزلیات حافظ و «منالک» در آثار آندره ژید هستیم. نخست، علاوه بر ارائة تعریف و تحلیلی کوتاه از رند و ویژگی های شخصیتی اش، با استفاده از روش تحلیلی درراستای ادبیات تطبیقی، رند حافظ و رند ژید؛ یعنی، منالک را بررسی می کنیم. سپس، با ذکر شواهدی از حافظ و ژید و نیز یافتن خطوط فکری مشترک میان این دو، به بررسی میزان تأثیرپذیری آندره ژید از حافظ در خلق شخصیت منالک می پردازیم.
https://jlts.um.ac.ir/article_25720_bdc00b548765ec8202cb2dcf7ac7e8fb.pdf
2014-03-21
37
58
10.22067/lts.v47i1.42876
حافظ
ژید
رند
رندی
منالک
محمدرضا
فارسیان
farsian@um.ac.ir
1
گروه زبان فرانسه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
LEAD_AUTHOR
فهیمه
ولیان
fahimeh.valian32@gmail.com
2
گروه زبان فرانسه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
AUTHOR
غلامرضا
کاظمی
kazemi-fani@yahoo.com
3
گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قوچان، خراسان رضوی، ایران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مقایسة رویکرد ارزیابی مدرسان ترجمة فارسی با نظریه های شاخص ارزیابی ترجمه
در این پژوهش توصیفی تلاش شد تا معیارها و رویکردهای مدرسان ترجمه، در بستر آموزشی ایران، برای ارزیابی کیفیت ترجمة دانشجویان بررسی شود. دوازده نفر از مدرسان باسابقه و متخصص در ترجمه در دانشگاه های مختلف ایران، برای مصاحبه دعوت شدند. با تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها، رویکردهای آن ها در ارزیابی کیفیت ترجمه بررسی شد و سپس، میزان تفاوت و شباهت رویکرد مدرسان ترجمة ایران با مدل ها و رویکردهای ارزیابی که نظریه پردازان ارزیابی ترجمه ارائه کردند، بررسی گردید. یافته های حاصل از مصاحبه ها برطبق شیوة تحلیل داده های کیفی نظریة داده بنیاد، کدگذاری و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که میان مدرسان ترجمه در انتخاب رویکردهای ارزیابی کیفیت ترجمه شباهت و اشتراکات بسیاری وجود دارد و تا حد زیادی با رویکردهای ارزیابی کیفیت ترجمه که نظریه پردازان بین المللی ارائه کرده اند، مطابقت می کند و تنها تفاوت، در میزان اهمیت معیارهای ارزیابی است که بستگی به نوع دوره های مختلف آموزشی ترجمه و نوع متن و ژانر در ترجمه دارد.
https://jlts.um.ac.ir/article_25752_86ea5962661dee3c33e8ef55bf35e9f7.pdf
2014-03-21
59
84
10.22067/lts.v47i1.34543
ارزیابی ترجمة دانشجویی
آموزش مترجمی انگلیسی
رویکردهای مدرسان ترجمه
نظریة ارزیابی کیفیت ترجمه
آیناز
سامیر
aynazsamir@yahoo.com
1
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
LEAD_AUTHOR
مسعود
خوش سلیقه
khoshsaligheh@um.ac.ir
2
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
AUTHOR
خلیل
قاضی زاده
ghazizadeh@um.ac.ir
3
گروه زبان انگلیسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
AUTHOR
احمدپور، ا. (1391). روش تحقیق گراندد تئوری یا نظریة زمینه ای. بازیابی در 15 خرداد 1392 از www.eata.blogfa.com/post/403
1
خزاعی فر، ع. (1388). ارزیابی کیفیت ترجمه. مترجم، 18(49)، 26-17.
2
سامیر، ا.، و خوش سلیقه، م. (1391). بازخورد دانشجویان مترجمی انگلیسی دربارة رویکردهای مدرسان ترجمه در ارزیابی کیفیت ترجمه. فصلنامة مطالعات زبان و ترجمه، 45(3)، 21-1.
3
فرحزاد، ف. (1382). چارچوب نظری برای نقد ترجمه. مطالعات ترجمه، 1(3)، 36-29.
4
فقهی، ع. ا.، و نصیری، ح. (1389). ارزیابی روشمند متون ترجمه شده از عربی به فارسی. دوفصلنامة علمی- پژوهشی دانشگاه الزهرا(س)، 1(2)، 107-71.
5
منصوریان، ی.، و زنجانی، ا. (1389). آشنایی با روش پژوهش کیفی موسوم به گراندد تئوری. بازیابی در 15 خرداد 1392 از www.parsmanager.ir/index.php
6
میرزاجانی، ص. (1390). معیارهای استادان و مترجمان رسمی برای ارزیابی و نمره گذاری ترجمة متون سیاسی و اقتصادی دانشجویان (پایان نامة کارشناسی ارشد منتشرنشده). دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
7
Al-qinai, J. (2000). Translation quality assessment: Strategies, parameters and procedures. Meta, 45(3), 497-519.
8
Beeby, A. (2000). Teaching translation from Spanish to English. Ottawa, Canada: University of Ottawa Press.
9
Bensoussan, M., & Rosenhouse, J. (1990). Evaluating student translation by discourse analysis. Bable, 36(2), 65-84.
10
Creswell, J. (2005). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research (2nd ed.).Upper saddle river, NJ: Merrill prentice hall.
11
Farahzad, F. (1992). Testing achievment in translation classes. In C. Dollerup & A. Loddengaard (Eds.), In teaching translation and interpreting: Training, talent and experience papers from the first international conference (pp. 271-278). Amsterdam, Philadelphia: John Benjamins.
12
Firoozkoohi, S., Beikian, A., & Golvar, E. (2012). Translation assessment in educational enviroments: Teacher's criteria and students' awarness. J. Basic. Appl. Sci. Res, 2(5), 4400-4406.
13
Hoing, G. H. (1997). Positions, power and practice: Functionalist approaches and translation quality assessment. Current Issues in Language and Society, 4(1), 6-34.
14
Holmes, J. (1987). The name and natures of translation studies. Indian Journal of Applied linguistics, 13(2), 172-185.
15
House, J. )1997(. A model for translation quality: A Model revisited. Tübingen, Germany: Verlag Gunter Narr.
16
House, J. (2001). Translation quality assessment: Linguistic description versus social evaluation. Meta, 46(2), 243-257.
17
Khanmohammad, H., & Osanloo, M. (2009). Moving toward objective scoring: A Rubric for translation assessment. JELS, 1(1), 131-153.
18
Reiss, K. (1971). Translation criticism: The potential and limitations (E. F. Rodes, Trans.). Munchester, England: St Jerome.
19
Reiss, K. (1989). Text types, translation types and translation assessment (A. Chesterman, Trans.), In A. Chesterman (Ed.), Readings in translation theory (pp. 15-105). Helsink, Finland: Oy Finn Lectura.
20
Rezvani, R. (2010). Modeling test-taking strategies and their relationship to translation test performance: A structural equation modeling (SEM) approach (Unpublished PhD thesis), Shiraz University, Shiraz, Iran.
21
Riazi, A. (2003). The invisible in translation: The role of text structure in translation. Journal of Translation, 7, 1-8.
22
Toury, G. (1995). Descriptive translation studies and beyond. Amsterdam: John Benjamins.
23
Waddington, C. (2001). Different methods of evaluating student translations: The question of validity. Meta, 46(2), 311-325.
24
Williams, M. (2001). An argumentation-centred approach to translation quality assessment (Unpublished PhD thesis), University of Ottawa, Ottawa, Canada.
25
Williams, M. (2009). Translation quality assessment. Mutatis Muntandis, 2(1), 3-23.
26
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی ترجمة صوت واژه ها در اثر شازده کوچولو
ره آورد اصلی زبان و ترجمه به عنوان یکی از مهم ترین عناصر جامعه در حیات بخشیدن به زندگی جوامع انسانی، شناختن فرهنگ های دیگر و شناساندن فرهنگ و زبان هر کشور است. تبادل و غنای فرهنگی ثمرة مستقیم ترجمه می باشد. صوت واژه ها دسته ای از کلمات تغییرناپذیر در زبان فرانسه هستند که امکان بیان احساسات (شادی، خشم، تعجب، ناراحتی، تحسین، درد و...) را برای گوینده فراهم می آورند. اگر این واژه ها ارزش اختصاص دادن دسته بندی خاصی در گرامر را نداشته باشند، ولی نقشی آشکاری در انتقال مفهوم و معنا ایفا می کنند. همین امر باعث می شود در بحث ترجمه از اهمیت اساسی و ویژه ای برخوردار باشند. ازآنجایی که این واژه ها بار فرهنگی زیادی دارند، در برگردان از خود مقاومت نشان می دهند و همین امر باعث می شود در ترجمة آن ها به شناخت کامل فرهنگی و زبانی نیاز باشد. در این مقاله، کتاب شازده کوچولو نوشتة آنتوان دو سنت اگزوپری را به عنوان پیکرة مورد بررسی انتخاب می کنیم و به واکاوی صوت واژه ها در ترجمه های شاملو، قاضی و نجفی می پردازیم. بررسی می کنیم که آیا برگردان مترجمان در فارسی برای خوانندگان قابل فهم است و تاچه حد مترجم به نویسنده وفادار بوده است. درنهایت، ترجمة پیشنهادی خود را ارائه می دهیم.
https://jlts.um.ac.ir/article_25777_bb06222d2f95d3883df3402a1f8e3240.pdf
2014-03-21
85
103
10.22067/lts.v47i1.29326
ترجمه
مترجم
صوت واژه
مقایسه
شازده کوچولو
رویا
لطافتی
roya.letafati@gmail.com
1
گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
نفیسه
علی پور
n.alipour67@yahoo.com
2
گروه زبان و ادبیات فرانسه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
AUTHOR
سنت اگزوپری، آ. (1333). شازده کوچولو (م. قاضی، مترجم). تهران: شرکت سهامی کتاب های جیبی (با همکاری مؤسسة انتشارات امیرکبیر).
1
سنت اگزوپری، آ. (1376). شهریار کوچولو (ا. شاملو، مترجم). تهران: مؤسسة انتشارات نگاه.
2
سنت اگزوپری، آ. (1379). شازده کوچولو (ا. نجفی، مترجم). تهران: نیلوفر.
3
کاشیگر، م. (بی تا). عقل و عشق: شازده کوچولو. بازیابی در 1 تیر 1389 از
4
http://pure-honey.persianblog.ir/post/29
5
لغت نامة فارسی. (1386). بازیابی در 1 تیر 1389 از
6
http://www.jasjoo.com/books/wordbook/fa/
7
Arnauld, A., Lancelot, C, & Pinot Duclos , C. (1803). La Grammaire generale et raisonnee de Port-Royal. Oxford University: Perlet.
8
Berman, A. (1999). La traduction et la lettre ou l’auberge du lointain. Paris: Seuil.
9
Caron_Pargue, J., & Caron, J. (2009). Les interjections comme marqueurs du fonctionnement cognitif. Cahier de parxematique, 34(2000), 51-76.
10
Grevisse, M. (1969). Le bon usage (9 e ed.). Gembloux: Duculot.
11
Ladmiral, J-R. (1994). Traduire: Theorèmes pour la traduction. Paris: Gallimard.
12
Mounin, G. (1963). Les problèmes theoriques de la traduction. Paris: Gallimard.
13
Saint- Exupery, A. (1943). Le petit prince. Paris: Gallimard, Folio junior.
14
Sierra Soriano, A. (1999). Interjections dans la BD: Reflexion sur la traduction. Erudit, 44(4), 582-603.
15
Vinay, J. P., & Darbelnet, J. (1977). Stylistique comparee du français et du l’anglais, Paris:
16
ORIGINAL_ARTICLE
ترجمة کودکانه ها به فارسی: چالش لحن
ترجمة آثار ویژة کودکان کاری سهل و ممتنع است؛ کاری بسیار دشوار است که ترجمة آن در آغاز آسان جلوه می کند. تصور غالب افرادی که برآن می شوند تا برای کودکان آثاری را ترجمه کنند، این است که می پندارند موضوعات کودکانه ساده هستند و متن های مرتبط، به لحاظ واژگان، ساختارهای دستوری و سایر ویژگی های زبانی نیاز به دقت نظر زیاد و خلاقیت در ترجمه ندارند؛ اما حقیقت این است که دست کم ترجمة ادبیات داستانی و نیز شعرهای کودکانه نشان می دهند که قضیه به این سادگی ها نیست. حفظ حال وهوای کودکانه در این گونه آثار که بخش عمدة آن به دقت در گزینش «لحن» مناسب بازمی گردد، ازجمله عواملی هستند که در پاره ای از موارد آن طور که باید و شاید مدنظر قرار نمی گیرند. در این مقاله سعی شده است تا با ارائة نمونه هایی از ترجمه های فارسی منثور و منظوم چاپ شده، نارسایی ها و کاستی های لحن محور آن ها ریشه یابی و بیان شوند و به این ترتیب بر ضرورت دقت بیشتر مترجمان در ترجمة کودکانه ها تأکید گردد.
https://jlts.um.ac.ir/article_25804_b88542750bd0ecc66ce083585427e88f.pdf
2014-03-21
105
122
10.22067/lts.v47i1.42893
ترجمه
مترجم
کودکانه
نثر و نظم فارسی
لحن
بازسازی
عباس
امام
abassemaam@yahoo.com
1
گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
LEAD_AUTHOR
خطر ترجمه در کمین ادبیات کودک و نوجوان. (بی تا). بازیابی در 10 تیر 1392 از
1
http://www.tebyan.net/ newmobile.aspx/index.aspx?pid=222310
2
دی پائولا، ت. (1374). افسانة گل های آبی (ف. گل محمدی، مترجم). تهران: کانون چاپ.
3
راس، ک. (1373). جوجه اُردک زشت (ک. فرهادی، مترجم). تهران: نشرچشمه.
4
زمانی، ف. (1381). بررسی روند ترجمه در نشریات کودکان ونوجوانان ایران درطول برنامة پنج-سالة دوم توسعه (77-1373). پژوهشنامة ادبیات کودک و نوجوان، (4)، 61-52.
5
قاسم نیا، ش. (1374). ویروس بزرگسالی در شعرکودک. پژوهشنامة ادبیات کودک و نوجوان، (2)، 36-30.
6
کوثری، ع. (1379). تجربه ای در داستان های کودکان. فصلنامة مترجم، (33)، 52-49.
7
محمدی، م. ه.، و قائینی، ز. (1381). تاریخ ادبیات کودکان ایران (جلد اول). تهران: نشر چیستا.
8
معیارهای یک ترجمة خوب برای کودکان. (بی تا). بازیابی در 14 مرداد 1392 از
9
http://www.tebyan.net/ newindex.aspx?pid=195652
10
موسوی، ف.، هادی پور، ا.، و سمندری، ج. (1387). سیر ادبیات کودکان و نوجوانان در ایران. فصلنامة ادبیات فارسی، 4(11)، 143-124.
11
ویورست، ج. (1388). ازجایم تکان نمی خورم (ز. رضایی، مترجم). تهران: نشر پیدایش.
12
Abrams, M. H. (1970). A glossary of literary terms (3rd ed). New York: Regents.
13
Bell, A. (1985). Translator's notebook: The naming of names. Signal, 46, 3-11.
14
Bell, A. (1986). Translator's notebook: Delicate matters. Signal, 49, 17-26.
15
Cuddon , J. A. (1976). A dictionary of literary terms. New York: Penguin Books.
16
Frank,H. T. (2007). Cultural encounters in translated children's literature: Images of Australia in French translation. Manchester: St Jerome.
17
Hirano, C. (1999). Eight ways to say you: The challenges of translation. The Horn Book Magazine, 75(1), 34-41.
18
House, J. (2011). Translation quality assessment: A model revisited. Tubingen: Gunter Narr Verlag.
19
Lathey, G. (2011). Children's literature. In M. Baker, & G. Saldanha (Eds.), Routledge encyclopedia of translation studies (2nd ed.) (pp. 31- 34) .London & New York: Routledge.
20
Oittinen, R. (2000).Translating for children. New York & London: Garland.
21
O'Sullivan, E. (2005). Comparative children's literature. London: Routledge.
22
Van Coillie, J., & Walter, P. V.(eds.). Children's literature in translation: Challenges and strategies. Manchester: St Jerome.
23