مطالعات ترجمه
کاوه بلوری
چکیده
پژوهش حاضر با تکیه بر رویکرد تاریخ‌نگاری هرمانز (2022) به ترجمه و با استفاده از نظریۀ روایت بیکر (2006) و مفهوم قاب‌بندی از طریق تصرف گزینشی بر چهل‌و‌یک شمارۀ نخست روزنامۀ وقایع اتفاقیه متمرکز می‌شود تا نقش ترجمه را در مبارزه با گفتمان سلطنت مطلقه و درنتیجه شکل‌گیری گفتمان ترقی در ایرانِ دورۀ قاجار بررسی کند. برای این منظور، ابتدا ...
بیشتر
پژوهش حاضر با تکیه بر رویکرد تاریخ‌نگاری هرمانز (2022) به ترجمه و با استفاده از نظریۀ روایت بیکر (2006) و مفهوم قاب‌بندی از طریق تصرف گزینشی بر چهل‌و‌یک شمارۀ نخست روزنامۀ وقایع اتفاقیه متمرکز می‌شود تا نقش ترجمه را در مبارزه با گفتمان سلطنت مطلقه و درنتیجه شکل‌گیری گفتمان ترقی در ایرانِ دورۀ قاجار بررسی کند. برای این منظور، ابتدا اخبار ترجمهشدۀ روزنامه بررسی شد تا مشخص شود چه متنهایی برای ترجمه انتخاب شده است. سپس دادههای استخراجشده به تمهایی تبدیل شد و از تمهای بهدستآمده استفاده شد تا معلوم شود این اخبار منتخب چه تفسیری از گفتمان سلطنت مطلقه ارائه میدهند. نتایج نشان داد که بیشترین حجم اخبار ترجمهشده بر تحولات سیاسی/فکری اروپا متمرکز بود و این اخبار آشکارا گفتمان سلطنت مطلقه را زیر سؤال میبرد.
مزدک بلوری؛ کاوه بلوری
چکیده
مطابق با نظریّۀ روایت بیکر، ابزارهای پیرامتنی مثل مقدّمه، پانویس‌ها و یادداشتهای مترجم، نقش مهمی در تغییر دادن روایت‌های متن مبدأ ایفا می‌کنند. بر این اساس، مقالۀ حاضر با استفاده از نظریّۀ «روایت» و مفهوم «قاب‌بندی از طریق ابزارهای پیرامتنی»، بر ترجمۀ فارسی کتاب اسلام در ایران متمرکز می‌شود و مطالب پیرامتنی موجود در ...
بیشتر
مطابق با نظریّۀ روایت بیکر، ابزارهای پیرامتنی مثل مقدّمه، پانویس‌ها و یادداشتهای مترجم، نقش مهمی در تغییر دادن روایت‌های متن مبدأ ایفا می‌کنند. بر این اساس، مقالۀ حاضر با استفاده از نظریّۀ «روایت» و مفهوم «قاب‌بندی از طریق ابزارهای پیرامتنی»، بر ترجمۀ فارسی کتاب اسلام در ایران متمرکز می‌شود و مطالب پیرامتنی موجود در بخشی از آن را بررسی می‌کند تا مشخص شود ترجمه چگونه با استفاده از این ابزار رویدادهای شرح داده شده در متن اصلی را برای خوانندۀ فارسی‌زبان بازروایت کرده است. برای این منظور، در بخش مورد نظر، متن نویسنده و پیرامتن‌های ترجمه به‌صورت مقایسه‌ای تحلیل شد تا روایت‌های متفاوت هر یک از آنها از موضوع‌های مناقشه‌آمیز و نحوۀ بازروایت این موضوع‌ها در ترجمه معلوم شود. در اینجا الگوهای جدید پیرنگ‌سازی علّی و درنهایت روایت‌های جدید ساخته‌شده در ترجمه مشخص شد. نتایج نشان داد که مطالب پیرامتنیِ ترجمه در مواجهه با دیدگاه‌های نویسنده به چهار شکل عمل کرده بودند: 1) زیر سؤال بردن دیدگاه نویسنده و به چالش کشیدن آن، 2) پذیرفتن حرف نویسنده اما ارائۀ توجیهی متفاوت برای آن، 3) تصحیح اشتباه نویسنده، 4) ارائۀ توضیحات بیشتر. بر این اساس، توضیحات افزوده‌شده به ترجمه، روایت متن مبدأ از برخی رویدادها و شخصیت‌های تاریخی را مردود می‌داند و به نظر میرسد که این رویدادها و شخصیت‌ها در نسخۀ فارسی از زاویۀ اسلام شیعی بازروایت شده و با روایت عمومی و پذیرفته‌شدۀ تشیع تطبیق یافتهاند.
