عباس امام
چکیده
اکثریت قریب به اتفاق مطالبی که تا کنون در گسترة جهان و نیز در سطح کشور ما در زمینة ترجمه نوشته شده و میشود، دربارة مسائل مرتبط با ترجمه کتبی است و با وجود گسترش روزافزون و پرشتاب ترجمة دیداریشنیداری ، از بررسی مسائل و مشکلات و چند و چون این گونه ترجمه، کمتر نامی به میان میآید. بهعنوان مثال، میدانیم که در حال حاضر در کشور ما، ترجمة ...
بیشتر
اکثریت قریب به اتفاق مطالبی که تا کنون در گسترة جهان و نیز در سطح کشور ما در زمینة ترجمه نوشته شده و میشود، دربارة مسائل مرتبط با ترجمه کتبی است و با وجود گسترش روزافزون و پرشتاب ترجمة دیداریشنیداری ، از بررسی مسائل و مشکلات و چند و چون این گونه ترجمه، کمتر نامی به میان میآید. بهعنوان مثال، میدانیم که در حال حاضر در کشور ما، ترجمة دهها فیلم و سریال از/ به زبانهای مختلف، دوبله آنها، و نیز زیرنویسی برای برخی از این همه فرآوردههای دیداریشنیداری، هم مخاطبان میلیونی دارد و هم تأثیرات زبانیفرهنگی بسیار، و هم انجامشان دهها نفر و چندین نهاد دولتی و غیردولتی را به خود مشغول داشته است. ولی حقیقت این است که در زمینة آموزش و پژوهش مسائل این حوزة تخصصی، متأسفانه تناسبی بین عمل گسترده و نظریهپردازی اندک در آن باره دیده نمیشود. این نوشتار، تلاشی است خرد در راستای جبران این کاستی کلان. نویسنده کوشیده است تا با بررسی فیلمنامه و ترجمة فارسی سه فیلم کارتونی «پاندای کونگ فوکار»، «شنل قرمزی» و «رئیس مزرعه»، چگونگی بهکارگیری «ترفندهای بومیسازی» مترجمان و نیز صداپیشگان (دوبلورها) ایرانی را در آنها مد نظر قرار دهد و نوعی «دستهبندی هشتگانه» برای «جایگزینسازی» تدوین و عرضه نماید. نتایج پژوهش نشان داد که مترجمان و صداپیشگان ایرانی با هدف عمدة «سرگرمسازی مخاطب» میکوشند تا در ترجمههای خود عمدتاً از یکی یا ترکیبی از «ترفندهای هشتگانة» مورد اشاره این نوشتار استفاده کنند.